لیگ برتر فوتبال بانوان به پایان رسید و اکنون زمان آن رسیده که با بررسی نقاط ضعف و قوت لیگ، گامهای موثرتری در راه پیشرفت بانوان فوتبالیست برداشته شود.
لیگ برتر فوتبال بانوان با قهرمانی شهرداری بم کرمان به پایان رسید؛ فصلی که از نظر پوشش خبری نسبت به گذشته سهم بیشتری را به خود اختصاص داد و به اندازه قابل توجهی هم حاشیه داشت. مرور فصل میتواند نقاط ضعف و قوت آن را آشکار کند تا قدمهای مثبتی در راه جبران ضعفها و افزایش کیفیت لیگ برداشته شود. در این گزارش به صورت خلاصه به چند نمونه از اصلیترین وقایعی که در لیگ بانوان مشکلساز شد یا حاشیهای برای دختران فوتبالیست به وجود آورد، پرداخته میشود.
به تعویق افتادن آغاز لیگ
27 آبان ماه زمانی بود که برای آغاز لیگ بانوان در نظر گرفته و قرعه کشی تیمها هم انجام شد اما حضور تیم ملی در مسابقات کافا (تیمهای آسیایی مرکزی) زیر نظر کنفدراسیون فوتبال آسیا لیگ را به تعویق انداخت و 16 آذر ماه به صورت رسمی سوت آغاز بازیها زده شد. به نظر میرسد اگر سازمان لیگ و فدراسیون در این زمینه تعامل سازندهای با هم انجام میدادند و با شناخت دقیق تمام رویدادهای پیش روی تیم ملی، برنامهریزی دقیقتری انجام میدادند، چنین موضوعی پیش نمیآمد. چرا که برگزاری دیرهنگام لیگ بارها اعتراض مربیان را به دنبال داشت و آنها از تمرینزدگی و خستگی بازیکنان خود صحبت کردند.
لباسهایی که شماره نداشت
در طول لیگ چند بار پیش آمد که لباس بازیکنان برخی از تیمها شماره نداشت. نمونه این اتفاق در بازی ملوان بندرانزلی و آذرخش تهران پیش آمد. تصاویر گویای آن است که یکی از بازیکنان ملوان با خودکار در حال نوشتن شماره پیراهن برای همتیمی خود است. علاوه بر این در بازی هفته چهارم لیگ بین ذوب آهن اصفهان و خلیج فارس شیراز، دروازهبان نماینده شیراز با چسب، شماره پیراهن خود را پوشاند و عددش را درست کرد. پیراهن بازی جز ضروریات یک تیم است و تهیه آن هزینه زیادی برای باشگاه ندارد. هرچند چنین نمونههایی کم است اما نباید از وجهه نامناسب آن چشمپوشی کرد و سرسری از آن رد شد بلکه باشگاهها باید شرایط مناسب حضور بازیکنان خود را رد زمین فراهم کنند.
ورزشگاههایی که کیفیت نداشت
در طول مسابقات لیگ شاهد این بودیم که تیمها برای برگزاری مسابقه، ورزشگاه مناسبی نداشتند. کیفیت پایین ورزشگاهها در زمستان بیشتر به چشم آمد به گونهای که در برخی بازیها کار را برای تیمها سخت کرد. ورزشگاه محل برگزاری بازی تیمهای آذرخش تهران و ذوب آهن اصفهان در هفته هفتم لیگ به دلیل جمع شدن آب باران و برف به باتلاقی از گل و لای تبدیل شده بود که ضمن تأخیر نیمساعته آغاز بازی، دختران تیم ذوب آهن در نیمه دوم مجبور شدند لباس خود را عوض کنند.
همچنین در جریان بازی تیمهای راهیاب ملل مریوان و همیاری آذربایجان غربی زمین مسابقه پوشیده از برف بود که باعث شد بازی با چند ساعت تأخیر آغاز شود تا عوامل برگزاری بتوانند برفهای سطح زمین را جمعآوری کنند. بدیهی است که یکی از راههای جلوگیری از چنین اتفاقاتی پوشاندن زمین در فصل زمستان است. علاوه بر این باید خطرات بازی در چنین زمینهایی را در نظر گرفت و با هماهنگی بین باشگاه و مسئولان ورزشی استانها شرایط برگزار مناسب لیگ را فراهم آورد.
انصراف تیمها از برگزاری بازی
خبر انصراف تیمها از برگزاری بازی برابر حریف خود در لیگ بانوان غیرمنتظره و تعجبآور نیست. بارها پیش آمده که تیمی به دلایل مشکلات خود نتوانسته مسابقه بدهد. یکی از اصلیترین دلایل این انصراف مشکلات مالی تیمهاست. در فصلی که گذشت هم شاهد آن بودیم که پنج تیم همیاری آذربایجان غربی، پارس جنوبی بوشهر، خلیج فارس شیراز، ملوان بندرانزلی و سپیدار قائمشهر از بازی برابر رقبای خود انصراف دادند. در این میان انصراف از بازی برابر شهرداری بم (قهرمان لیگ) بیشتر (چهار بازی) بود، به گونهای که مرضیه جعفری در گفتوگو با ایسنا بیان کرد: "انصراف تیمها به ضرر ماست. وقتی انصراف میدهند از جریان مسابقات دور میشویم. ما قبلاً تیمهایی را که انصراف دادند در شهرهایشان برده بودیم و این انصرافها خیلی بد است. البته طبق گفته گلاره ناظمی، مسئول کمیته لیگ بانوان تعداد انصراف از بازی کمتر شده بود.
تیمی که 9 نفره مسابقه داد
در جریان مسابقات هفته دوازدهم لیگ برتر فوتبال بانوان، تیم پارس جنوبی بوشهر با 9 بازیکن برابر تیم شهرداری بم به میدان رفت و با هشت گل شکست خورد. سمیه باشی، کمک مربی این تیم در این مورد به ایسنا گفت: "با 9 بازیکن بازی کردیم. دروازهبان هم نداشتیم و یکی از بازیکنان درون دروازه ایستاد چون یکی از دروازهبانهایمان به خاطر مشکلی که برای فرزندش به وجود آمده بود نتوانست با ما بیاید و دیگری هم به خاطر مشکلات خانوادگی همراه تیم نبود. چهار نفر از بازیکنانمان رباط صلیبی پاره کردند. دو نفر نیمفصل از تیم جدا شدند و دو نفر دیگر هم مصدوم هستند."
از طرف دیگر، ملوان بندرانزلی نیز پس از آنکه پنج بازیکن خود را به دلیل مشکلات مالی از دست داد با مشکل کمبود بازیکن مواجه شد و مریم ایراندوست، سرمربی ملوان برای حل این مشکل پا به میدان مسابقه گذاشت و همراه سایر بازیکنانش بازی کرد. این تیم در آغاز، حمایت مسئولان را داشت اما گویا این حمایت، حرکتی نمایشی و تبلیغی بود.
کتک کاری در لیگ بانوان
توجه بیشتر رسانه به لیگ بانوان باعث شد تا خبر کتککاری دختران فوتبالیست در مسابقه ذوب آهن اصفهان و شهرداری سیرجان به سرعت در اکثر رسانههای ورزشی منتشر شود. این اتفاق، نگرانیهایی را درباره اصول اخلاقی به وجود آورد. برخی از مربیان لیگ معتقد بودند که چنین موضوعاتی در فوتبال بانوان نادر و زیباییهای آن بیشتر است. کتک کاری در لیگ فوتبال بانوان باز هم بازیکنی را راهی بیمارستان کرد اما این بار در بازی بین تیمهای خلیج فارس شیراز و پارس جنوبی بوشهر مسئولان حراست ورزشگاه (مرد) با بازیکنان درگیر شدند.
جایگاه خطرناک ناظر بازی
بحث داوری و نظارت در لیگ، موضعی پر بحث است. بارها دیدهایم که مربیان مختلف از عملکرد داوری انتقاد داشتند یا عملکرد داوران را مناسب دانستند. سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال باید بتوانند ضمن آنکه کیفیت فنی داوران خود را ارتقا دهند با فراهم کردن شرایط مناسب برای آنها موجب بهبود عملکردشان شوند. در بازی بین آذرخش تهران و شهرداری بم کرمان به دلیل آنکه ورزشگاه جایگاه مناسبی برای قرار گرفتن ناظر بازی نداشت، معصومه شکوری به عنوان ناظر بازی بر سکوی بلندی که از نظر ایمنی وضعیت مناسبی نداشت نشست و بازی را تماشا کرد. این اتفاق در اکثر رسانهها مورد انتقاد قرار گرفت. انتظار بر این است که در فصل آینده تصمیمات بهتری در این زمینه گرفته میشود. شاید برخی بگویند که این موضع یک بار اتفاق افتاده اما قرار گرفتن همین موارد جزئی کنار همدیگر باعث میشود تا نتوان به لیگ لقب حرفهای داد.
ملوان، هواداران را به ورزشگاهها کشاند
تیم فوتبال بانوان ملوان را میتوان پرطرفدارترین تیم بانوان دانست. تیم که با بازگشت دوباره به لیگ برتر پای بسیاری از هواداران را به ورزشگاه باز کرد. این تیم اولین طرح موزائیکی در فوتبال بانوان را هم به نام خود ثبت کرد. هر چند این طرح حرفهای نبود اما تازگی داشت و یکی از زیباییهای لیگ محسوب شد.
برگزاری بازی زیر نور
سالهاست که لیگ فوتبال بانوان در ساعات آغازین روز برگزار میشود. ساعتی که از نظر علم ورزشی نامناسب است اما بیهوشی و گرمازدگی دختران تیم سپیدار مازندران در جریان هفته چهاردهم لیگ برتر فوتبال بانوان و در بازی با پارس جنوبی بوشهر باعث شد تا این موضوع به صورت جدی مطرح شود که به ساعتی غیر از صبح فکر شود. همزمانی لیگ با ماه مبارک رمضان باعث شد تا بانوان برای اولین بار بازی زیر نور را تجربه کنند. تجربهای که به گفته بسیاری از بازیکنان و مربیان زمان مناسبی بود و هر چند برخی از تیمها مشکل نور داشتند اما با توجه بیشتر و فراهم کردن امکانات مناسبتر برای بانوان این مشکل حل شدنی بود. با این حال بعد از پایان لیگ مسئول کمیته لیگ بانوان اعلام کرده از فصل آینده دوباره لیگ در ساعات ابتدایی روز برگزار میشود چرا که بازی در غروب و زیر نور هزینه بر است.
این سوال مطرح است که آیا به دنبال پیشرفت در فوتبال بانوان هستیم یا تنها حفظ شرایط فعلی را مد نظر داریم؟ اگر قرار بر پیشرفت است پس باید برای دخترانی که با قراردادهای پایین و گاهی بدون قرارداد بازی میکنند، هزینه کرد. پیشرفت صرفاً با برگزاری یک بازی رأس ساعت و انصراف ندادن تیمها به دست نمیآید بلکه باید علاوه بر در نظر گرفتن علم ورزش هزینهها را هم به جان خرید. در جهانی که بانوان فوتبالیست روز به روز پیشرفت میکنند نمیتوان درجا زد و انتظار پیشرفت داشت. بررسی وضعیت فوتبال بانوان نشان میدهد که بخش اعظمی از مشکلات این حوزه به بیپولی و عدم حمایت اسپانسرها ناشی میشود. این موضوع نیز تا حد زیادی به عدم پخش تلویزیونی بانوان برمیگردد و به تبع اسپانسرها به این حوزه جذب نمیشوند.
جام جهانی فوتبال زنان در حال برگزاری است و با مشاهده بازی تیمهای حاضر میتوان فهمید که تا چه اندازه با سطح فوتبال جهان تفاوت داریم. انتظار بر این است که مسئولان ورزشی کشور با فراهم کردن امکانات لازم و جبران نقاط ضعف این فاصله را کم و کمتر کنند.