اشتباه دروازهبانها در ذات فوتبال است و از اولین روزهای جذابترین ورزش دنیا، هواداران فوتبال شاهد اشتباهات ریز و درشت بازیکنان دستکشپوش تیمها بودهاند.
داوید دخیا، کسی که به عنوان یکی از بهترین دروازهبانهای حال حاضر دنیا قدم به جام جهانی روسیه گذاشته بود دیشب در جدال دو غول همگروه ایران، بدترین اشتباه دوران حرفهای خود را تجربه کرد تا بعد از چند اشتباه دروازهبانی تاثیرگذار در فصل گذشتهی لیگ قهرمانان اروپا، این موضوع بار دیگر مورد توجه قرار گیرد. به بهانهی اشتباه دخیا نگاهی میاندازیم به مهمترین اشتباههای دروازهبانی در تاریخ جامهای جهانی.
1- باربوسا – برزیل – بازی برزیل و اروگوئه فینال 1950
یک نویسندهی مشهور برزیلی میگوید هر ملتی فاجعهی بزرگ خود را دارد. فاجعهای مثل هیروشیما. هیروشیمای ما برزیلیها هم شکست در مقابل اروگوئه در جام جهانی 1950 است. برزیل در خاک خود، در آخرین بازی مقابل اروگوئه تنها به یک تساوی نیاز دارد تا قهرمان دنیا شود. چرا که آن روزها شکل برگزاری جام جهانی به گونهی دیگری است و بازیها به صورت گروهی برگزار میشود. اروگوئه اما برای قهرمانی باید برزیل را شکست دهد. برزیلیها مطمئن هستند که با یک پیروزی راحت در ماراکانا قهرمان خواهند شد و جشنها را زودتر از موعد آغاز کردهاند.
برزیل ابتدا از حریف پیش میافتد ولی اروگوئهای در اواسط نیمهی دوم بازی را به تساوی میکشانند. با این نتیجه برزیل قهرمان دنیا است اما بعد فاجعه رخ میدهد و اروگوئه در دقیقهی 79 به گل میرسد. آلسیدس گیگیا یک مدافع برزیلی را دریبل زده و وقتی میبیند باربوسا سنگربان برزیلی تیر نزدیک را رها کرده توپ را به راحتی درون دروازه میغلتاند. باربوسا که گمان میکند مهاجم اروگوئه قصد سانتر کردن توپ را دارد تیر نزدیک را رها کرده و به مرکز دروازه رفته است. برزیل که از ضربهی ماراکانا گیج و منگ است، سالها برای این شکست سوگواری میکند. برزیلیها با متهم کردن باربوسا برای خود تسکین روحی میخرند و به همین علت است که او را هیچگاه، حتی تا زمان درگذشتش در سال 2000 نمیبخشند.
2 – ویلیام شرویف – چکسلواکی – بازی چکسلاواکی و برزیل فینال 1962
شرویف دروازهبان اسلووان براتیسلاوا تا فینال رقابتها از خود بازیهای درخشانی به نمایش میگذارد. اما دو اشتباه از او در شهر سانتیاگو باعث میشود چکها از رسیدن به قهرمانی جام جهانی محروم شوند.
چکسلواکی از برزیل با اختلاف یک گل پیش افتاده که شرویف تیر نزدیک را به امان خدا رها کرده و باعث میشود آماریلدو بازی را به تساوی بکشاند. بعدتر هم زمانی که برزیل 2-1 جلو افتاده شرویف روی توپ بلندی که به محوطهی جریمه ارسال شده اشتباهی فاحش مرتکب شده و توپ را جلوی پای واوای برزیلی میاندازد تا به گل تبدیل شود.
3 – نری پمپیدو – آرژانتین – بازی آرژانتین و کامرون در مرحلهی گروهی جام 90
جام 90 را باید بدون شک کابوس دروازهبان شماره یک آرژانیتنیها دانست. مدافع عنوان قهرمانی دنیا در بازی اول خود در مقابل کامرون ناشناس بازی را با نتیجهی 1-0 واگذار میکند.
فرانسوا اومام بیایک با پرشی بلند به هوا برمیخیزد و بالاتر از همه به توپ سر میزند ولی هیچکس انتظار ندارد این ضربهی ضعیف که به مرکز دروازه شلیک شده، گل شود. پمپیدو ولی اجازه میدهد توپ به شکلی عجیب از زیر دست و پایش به درون دورازه بغلتد.
جالب اینجا است که در بازی بعدی مقابل شوروی، پای پمپیدو میشکند و جانشین او سرخیو گویگوچهآ با درخششهای معجزهآسای خود در مقابل پنالتیهای یوگسلاوی و ایتالیای میزبان، به قهرمانی ملی تبدیل میشود.
4 – رنه هیگوییتا - کلمبیا – بازی کلمبیا و کامرون مرحلهی دوم جام 90
رنه هیگوییتا بدون شک به عنوان عجیب و غریبترین دروازهبان تاریخ جام جهانی ماندگار شده است. او در جام جهانی 90 ایتالیا به خاطر بیرون آمدنهای متعدد از دروازه و ریسکهای پرخطرش مشهور میشود. هیگوییتا در هر بازی بیرون از محوطهی جریمه کیلومترها دویده، مهاجمین حریف را دریبل کرده و انواع و اقسام حرکات نمایشی را انجام میدهد. ولی همین خصوصیات او در مرحلهی دوم جام در بازی مقابل کامرون، به سقوط کلمبیا میانجامد.
در وقتهای اضافهی بازی درحالیکه نتیجه بدون گل مساوی است هیگوییتا تلاش میکند در نزدیکیهای خط نیمهی زمین از روژه میلای افسانهای عبور کند. میلای 38ساله اما با یک تکل توپ را از رنه گرفته و دروازهی خالی را باز میکند. کامرون به مرحلهی بعدی صعود کرده و هیگوییتا به عنوان دشمن ملت به کلمبیا برمیگردد.
5 – پت بونر – جمهوری ایرلند – بازی ایرلند و هلند در مرحلهی دوم جام 94
ایرلند که در آن رقابتها در گروه مرگ قرار دارد در اولین بازی خود مقابل تیم پرقدرت آریگو ساچی که در نهایت نایبقهرمان جام میشود به پیروزی رسیده و به مرحلهی دوم راه مییابد. هلندیها در این مرحله مقابل هلند قرار میگیرند و تنها با دو اشتباه دفاعی بازی را به حریف واگذار میکنند. روی گل دوم، دروازهبان ایرلندی، پت بونر نمیتواند شوت ویم یونک از فاصلهی کمتر از 30 متری را در اختیار بگیرد و توپ از میان دستهایش عبور کرده و به تور میچسبد.
6 – دیوید سیمن – انگلستان – بازی انگلیس و برزیل یکچهارم نهایی جام 2002
هرگز نخواهیم فهمید که قصد رونالدینیو از آن ضربه، سانتر کردن توپ بود یا گل زدن مستقیم. ولی در این شکی نیست که دیوید سیمن میتوانست توپ را دفع کند. ماندگارترین صحنهی جام 2002 زمانی اتفاق میافتد که شوت خارقالعادهی رونالدینیو از فاصلهی حدوداً 40 متری دروازهی انگلستان را باز کرده و برزیل را به نیمهنهایی میرساند.
زمانی که رونالدینیو به توپ ضربه میزند سیمن از خط دروازه کمتر از سه متر جلوتر ایستاده پس ناتوانی او در نشان دادن واکنش به موقع، به جز یک گاف بزرگ، علت دیگری ندارد.
7 – اولیور کان – آلمان – بازی آلمان و برزیل فینال جام 2002
در جام جهانی 2002 کسی شک ندارد که اولیور کان آلمانی، بهترین دروازهبان دنیا است. او یک سال قبل در پیروزی بایرن مونیخ در لیگ قهرمانان درخشیده بود و در جام جهانی هم تا بازی فینال شکستناپذیر ظاهر شده بود. در بازی با برزیل، کان تا دقیقهی شصت و هفتم، بی عیب و نقص است. اما در آن دقیقه شوت نوک پای ریوالدو را ناقص دفع میکند تا رونالدو با ضربهای آرام و دقیق برزیل را پیش بیندازد. رونالدو، پدیدهی آن جام جهانی چند دقیقه بعد گل دوم را هم به ثمر میرساند تا برزیلیها جام طلایی را بالای سر ببرند
8 - راب گرین – انگلستان – بازی انگلیس و آمریکا مرحلهی گروهی جام 2010
انگلستان در اولین بازی خود مقابل آمریکا خوب شروع کرده و همه چیز برایش خوب پیش میرود البته تا دقیقهی چهل بازی. راب گرین که از سوی فابیو کاپلو به جو هارت ترجیح داده شده نمیتواند پاسخ اعتماد سرمربیاش را بدهد. شوت کلینت دمپسی که تقریباً از روی خط محوطهی جریمه شلیک میشود، گرین را گول زده و وارد دروازه میشود.
انگلیس بعد از این بازی دیگر نمیتواند موفق ظاهر شود و بعد از صعود به عنوان تیم دوم از گروهش، در مرحلهی بعدی با شکست سنگین 4-1 مقابل آلمان به خانه برمیگردد.
9 – ایگور آکینفیف – روسیه – بازی روسیه و کرهی جنوبی مرحلهی گروهی جام 2014
روسیه امیدوار است به همراه بلژیک از گروه خود صعود کرده و به مرحلهی دوم برسد. ولی در بازی اول مقابل کرهی جنوبی، اشتباه وحشتناک دروازهبان معمولاً قابل اتکای روسها امید آنها را نقش بر آب میکند. شوت لی کئون هو از فاصلهی 20متری آرام است و قاعدتا باید توسط سنگربان روس به راحتی گرفته شود ولی آکینفیف با اشتباه بسیار بد اجازه میدهد توپ وارد دروازه شود. روسیه کمی بعد بازی را به تساوی میکشاند ولی دیگر ضربهای کاری به روحیهی روسها وارد آمده. روسها از این ضربهی روحی در اولین بازی کمر راست نکرده و در نهایت نمیتوانند از مرحلهی گروهی صعود کنند.
10 – داوید دخیا – اسپانیا – بازی اسپانیا و پرتغال مرحلهی گروهی جام 2018
دخیا درحالی به روسیه قدم میگذارد که خیلیها او را بهترین دروازهبان حال حاضر دنیا میدانند. ولی او برای به نمایش گذاشتن بدترین اشتباه دوران حرفهای خود حتی یک نیمه هم معطل نمیکند.
اسپانیا که بعد از پنالتی زودهنگام رونالدو بازی را به تساوی کشانده، کمی پیش از به صدا درآمدن سوت پایان نیمهی اول، دروازهبان خود را درحالی میبیند که یک گل به پرتغالیها هدیه میدهد.
کریستیانو رونالدو در حاشیهی محوطهی جریمه صاحب توپ شده و شوت کمارتفاع او خیلی راحت از دخیا عبور کرده و وارد دروازه میشود.