با اقدام جدید عربستان؛ رقابت کشورهای خاورمیانه از سیاست به زمین فوتبال کشیده شد

 

 

 

 

عربستان با اقدام جدید خود در حوزه فوتبال در تلاش است تا علاوه بر بسط گسترش سیاسی و نظامی خود در منطقه خاورمیانه، بر فوتبال آسیا نیز تسلط پیدا کند.

12 کشور عربستان، کویت، بحرین، عمان، عراق، امارات، یمن، پاکستان، هند، بنگلادش، سریلانکا و مالدیو پس از نشستی که اخیراً با یکدیگر در جده داشتند، برای شکل دادن اتحادیه‌ای جدید به‌نام اتحادیه فوتبال غرب آسیا به توافق رسیدند. ترکی آل شیخ رئیس افتخاری اتحادیه جنوب غرب آسیا شد و ریاست این اتحادیه هم به عادل بن محمد عزت، رئیس اتحادیه فوتبال عربستان سپرده شد. مقر این اتحادیه هم شهر جده عربستان خواهد بود. بر اساس گزارش رسانه‌های عربی،  هدف این اتحادیه، توسعه فوتبال در آسیا و برگزاری تورنمنت‌ها و رویدادهای سالیانه است و کنار آن گسترش روابط بین این فدراسیون‌ها و تقویت فوتبال این فدراسیون‌ها در تمامی سطوح نیز مدنظر است.

سایت «مید ایست ساکر» به‌قلم دکتر اِم دورسی مقاله‌ای منتشر کرده است، کسی که کارشناس ارشد در دانشکده مطالعات بین‌المللی راجاراتنام سنگاپور است و در نشریات و روزنامه‌های معتبر خاورمیانه و جهان در خصوص تحولات منطقه‌ای از جمله سیاست و ورزش مطالبی به‌نقل از وی چاپ شده که  از آن جمله می‌توان به یادداشت‌های وی در روزنامه‌های حریت ترکیه، العربیه، وال‌استریت ژورنال، نیویورک تایمز و واشنگتن تایمز اشاره کرد. دورسی همچنین با مجله تایمز و شبکه‌های تلویزیونی ABC و NBC همکاری داشته است. او تاکنون چندین کتاب نیز به‌رشته تحریر در آورده است.

این مطلب را در زیر می‌خوانید:

رقابت تلخ عربستان سعودی با ایران با شکل گرفتن اتحادیه‌ای جدید به‌نام اتحادیه فوتبال جنوب غرب آسیا (SWAFF) به زمین‌های فوتبال آسیا کشیده شد و این نشان می‌دهد که عربستانی‌ها به‌دنبال این هستند تا بر منطقه سلطه پیدا کنند و این شامل سلطه بر فوتبال می‌شود. تازه‌ترین موفقیت عربستان در زمین فوتبال هم با عدم حضور کشورهایی همچون اردن، فلسطین، لبنان و سوریه از غرب آسیا و نپال و بوتان از جنوب آسیا در شکل‌گیری SWAFF مشهود است. غیبت اردن و فلسطین در این اتحادیه تازه‌شکل‌گرفته، عمق تضاد و اختلاف را در خاورمیانه و تمایل برخی کشورها به مقاومت ملایم اما محکم مقابل تحرکات عربستان را نشان می‌دهد.

شیخ سلمان بن ابراهیم آل‌خلیفه، رئیس بحرینی کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC) که خود عضوی از خانواده حاکم بر بحرین است که رابطه نزدیکی با عربستان دارند، در نشستی که در شهر جده برای شکل‌گیری اتحادیه فوتبال جنوب غرب آسیا تشکیل شد، حضور نداشت. ریاست SWAFF با عادل عزت، رئیس فدراسیون فوتبال عربستان خواهد بود.

غیبت شیخ سلمان در این نشست به شایعاتی مبنی بر اینکه اتحادیه فوتبال جنوب غرب آسیا به‌دنبال خلق اتحادیه‌ای با رهبری عربستان در آسیا برای رقابت با کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC) و رونمایی از مسابقات قهرمانی مختص به SWAFF برای رقابت با تورنمنت‌های AFC است، دامن زد.

گروه‌‌هایی از کنفدراسیون فوتبال آسیا از جمله ایران و دیگر کشورها مخالف تحرکات عربستان در منطقه برای در دست گرفتن قدرت هستند.

اتحادیه فوتبال جنوب غرب آسیا با انتشار بیانیه‌ای هدف خود را از زبان ترکی آل شیخ که نسبت نزدیکی با محمد بن سلمان، پادشاه عربستان دارد، این‌چنین اعلام کرد: هدف SWAFF توسعه ورزش در آسیا و برگزاری تورنمنت‌ها و رویدادهای متعدد به‌طور سالیانه است.

رسانه‌های پاکستانی گزارش داده‌اند که تلاش عربستان برای تحمیل اراده خود به فوتبال آسیا، آسان نخواهد بود. مسئولان فدراسیون فوتبال پاکستان (PFF) علی‌رغم شرکت دو نماینده‌اش در نشست جده، نپذیرفته‌اند که عضویت‌شان در اتحادیه فوتبال جنوب غرب آسیا را تأیید کنند.

فدراسیون فوتبال پاکستان رابطه نزدیکی با شیخ سلمان و همتایان بحرینی‌اش دارد که در حال حاضر دستمزد سرمربی تیم ملی فوتبال پاکستان را تأمین می‌کنند.

SWAFF اما در مورد اهدافی که این اتحادیه در نظر دارد، سکوت کرده و اعضای آن هم بی‌میل هستند که اهداف این اتحادیه را علنی مطرح کنند. کوشال داس، دبیرکل فدراسیون فوتبال هند در مواجهه با پرسشی در این خصوص که هدف اتحادیه فوتبال جنوب غرب چیست، گفت: من اجازه ندارم در این خصوص صحبت کنم.

همچنین توضیحی در خصوص چرایی عدم عضویت نپال و بوتان در SWAFF داده نشده است. منابع نزدیک اما می‌گویند در پی نشستی که اعضای فدراسیون فوتبال آسیای جنوبی (SAFF) داشته‌اند، دو کشور نپال و بوتان از حضور در نشست جده منع شده‌اند.

با توجه به اینکه عربستان و امارات، دو متحد نزدیک منطقه‌ای به‌شدت در کشورهای منطقه آسیای مرکزی سرمایه‌گذاری کرده‌اند، SAFF نیز احتمالاً به‌دنبال گسترش روابط با کشورهایی از فدراسیون فوتبال آسیای مرکزی (CAFF) است که زمانی عضو شوروی سابق بودند.

شیخ سلمان، در سال 2014 آسیای مرکزی را به‌عنوان منطقه‌ای مجزا در AFC پس از تأسیس CAFF با پیشقدمی ایران، به‌رسمیت شناخت. ایران در همان سال از عضویت فدراسیون فوتبال غرب آسیا بیرون آمد و به عضویت فدراسیون فوتبال آسیای مرکزی درآمد، جایی که انتظار می‌رود بتواند نفوذ بیشتری داشته باشد.

تئودور کاراسک، کارشناس حوزه خلیج فارس در مقاله‌ای با عنوان «استراتژی آسیای مرکزی» نوشته است: «ریاض و ابوظبی با سرمایه‌گذاری در آسیای مرکزی به‌دنبال بازگشت سیاسی هستند».

به‌دنبال خروج دونالد ترامپ از توافقنامه بین‌المللی 2015 بر سر برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، به‌نظر می‌رسد آسیای مرکزی به میدان مهم و اصلی نبرد عربستان سعودی و ایران تبدیل شود.

ترکیب شدن احتمالی فدراسیون فوتبال آسیای مرکزی با SWAFF با هزینه ایران، با تغییر رفتار عربستان سعودی نسبت به طالبان در افغانستان همخوانی دارد. عربستان که زمانی یکی از سه کشوری بود که طالبان را ــ گروهی که اواخر دهه 1990 افغانستان را در کنترل خود گرفته بود ــ به‌رسمیت شناخته بود، امروز بر این گروه فشار می‌آورد که پای میز مذاکره با دولت اشرف غنی بنشیند تا اطمینان حاصل شود که این گروه تندرو که در مرزهای افغانستان با ایران حضور دارند، قدرت را با دولت افغانستان سهیم خواهند شد.

برای دستیابی به این هدف، عربستان سعودی از حمایت طالبان دست کشیده و اکنون برای انزوای این گروه تلاش می‌کند. عربستان سعودی ادعاهای ایالات متحده در مورد حمایت ایران از طالبان را تأیید کرده و قصد دارد گروه یا عناصر مخالف درون این گروه را پای میز مذاکره بیاورد.

عربستان سعودی همچنین در نظر دارد تا با فشارهای خود طرح خط لوله ترکمنستان ــ افغانستان، پاکستان ــ هند (TAPI) را بی‌نتیجه بگذارد.

پس از آن که شاهزاده علی بن الحسین، رئیس فدراسیون فوتبال آسیای مرکزی و نامزد پیشین فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا) کسی که از اصلاحات اداری در فوتبال در پی افشای فساد صورت‌گرفته در  فیفا حمایت و در مقابل فشارهای عربستان سعودی برای انتقال مقر CAFF از اردن به عربستان مقاومت کرد، عربستان سعودی به‌فکر خلق SWAFF افتاد و این کار را انجام داد. امتناع از این خواسته عربستان سعودی هم در ادامه به شکل‌گیری یک بلوک دیگر برای تسلط منطقه‌ای منجر شد.

روابط میان اردن و عربستان سعودی در پی امتناع این کشور برای حمایت از تحریم 11ماهه قطر به‌رهبری امارات و عربستان همراه با تنش شد و اردن نپذیرفت تا تسلیم فشارهای عربستان برای شرکت در نشست اوایل سال جاری میلادی رهبران کشورهای اسلامی در استانبول شود که برای مقابله با به‌رسمیت شناخته شدن اورشلیم به‌عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی تشکیل شده بود.

حذف فلسطین از فدراسیون فوتبال آسیای جنوبی (SAFF)، غضبِ عربستان را در برابر مخالفت محمود عباس رئیس نهاد خودگردان فلسطین با انتخاب آمریکا به‌عنوان میانجی در منازعه این کشور با رژیم صهیونیستی نشان می‌دهد، آن هم پس از تصمیم ترامپ برای به‌رسمیت شناختن اورشلیم به‌عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی و اعتراضات طرفداران فوتبال علیه تلاش عربستان برای تحمیل یک سرمربی به تیم ملی فلسطین که ارتباط نزدیکی با دولت پادشاهی عربستان دارد.

تلاش عربستان سعودی برای سلطه بر فوتبال منطقه‌ به‌موازات اشاره ترامپ به مجازات شرکت‌های غیرآمریکایی است که در پی عقب‌نشینی آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران کار می‌کنند. این نشان می‌دهد که عربستان سعودی قصد دارد نبرد خود با ایران را به مناطق فراتر از خاورمیانه و بخش‌هایی که ادعا می‌کنند از سیاست دور هستند، گسترش دهد.

با این کار، حرکت عربستان سعودی، منشور ورزشی بین‌المللی را که بر جداسازی ورزش از سیاست تأکید دارد، به‌چالش می‌کشد و احتمالاً فشار بر کشورهای آسیای میانه‌ای که قدرت‌های تأثیرگذار فوتبال در AFC هستند و ارتباطات اقتصادی و دیپلماتیکی نزدیک با عربستان دارند، خواهد آورد، اما به‌شدت در خطوط جانبی جنگ‌ عربستان باقی می‌مانند.