معمای ایران در آستانه روسیه ۲۰۱۸

بیایید با هم روراست باشیم؛ آخرین باری که توانستیم از کارلوس کی‌روش، سرمربی تیم ملی ایران در مورد یکی از تصمیمات عجیبش سوال بپرسیم کِی بود؟ آخرین باری که سرمربی پرتغالی خود را موظف به پاسخگویی در مورد اقداماتش دید، به چند سال پیش برمی‌گردد؟ واقعیت این‌است که کی‌روش عادت کرده از دلایل ایده‌هایش سخنی نگوید و اگر سوالی هم پرسیده شود یا بی‌پاسخ می‌ماند یا به حاشیه رانده می‌شود.

یکی از اقدامات عجیب کی‌روش در آستانه جام‌جهانی، تغییرات عمده در ترکیب تیم ملی است. در حالی که اکثر تیم‌های جهان، ترکیب اصلی خود را در جام‌جهانی مشخص کرده‌اند و در بازی‌های تدارکاتی، تاکتیک‌های خود را مورد آزمون قرار می‌دهند، تیم ملی ایران در بازی تدارکاتی با تیم ملی تونس، با تغییرات عمده در ترکیب اصلی به میدان رفت. گویا کی‌روش که بیش از 7 سال از حضورش در راس کادر فنی تیم ملی ایران می‌گذرد، هنوز ترکیب اصلی تیمش را هم شناسایی نکرده و این در حالی‌ست که کمتر از 3 ماه دیگر، تیم تحت رهبری‌اش باید در یکی از سخت‌ترین گروه‌های جام‌جهانی، در مقابل رقیبان نام‌دار و قدرتمندی به میدان برود. دلایل پشت پرده از دعوت ناگهانی از بازیکنانی همچون محمدرضا خانزاده، عدم دعوت از استیون بیت‌آشور با وجود درخشش در لیگ MLS و تغییرات متعدد دیگر در ترکیب تیم ملی، سوالاتی‌ست که در ذهن فوتبال‌دوستان نقش بسته است.

در همین راستا بد نیست نگاهی بیاندازید به برنامه‌ریزی و ترکیب 4 تیم بزرگ حاضر در روسیه 2018 تا بیشتر متوجه شرایط عجیب تیم ملی شوید. به این ترتیب شاید در یک واکنش سنت‌شکن، اینبار کی‌روش بر خلاف گذشته، به سوالاتی پیرامون این اقدامات عجیبش، پاسخ دهد.

تیم ملی آلمان
با خداحافظی ستارگانی همچون فیلیپ لام، میروسلاو کلوزه و باستین شواین‌اشتایگر بعد از قهرمانی تیم ملی آلمان در جام‌جهانی 2014، درب‌های تیم تحت رهبری یواخیم لوو به روی بازیکنان جوان باز شد. یوگی با دعوت از بازیکنان متعدد در فاصله بین سال‌های 2014 تا 2017، موفق شد جایگزین‌های مناسبی برای ستاره‌های سابق و حتی بازیکنان نزول‌یافته‌اش پیدا کند. تیمو ورنر (لایپزیک)، لارس استیندل (مونشن گلادباخ) و لئون گورتزکا (شالکه) از جمله بازیکنانی بودند که با شایستگی به پیراهن «مان‌شافت» رسیدند و با همین بازیکنان بود که آلمان در غیاب 10 ستاره اصلی‌اش، موفق به فتح جام کنفدراسیون‌ها شد.

بازیکنانی از جمله یولیان برنت، نیکولاس سوله و آنتونیو رودریگر نیز کسانی هستند که اکنون خودشان را میان نسل طلایی یک دهه قبل آلمان که توسط خود لوو کشف شده بودند، جا کرده‌اند. مانشافت اکنون تلفیقی‌ست از جوانی 23 ساله همچون کیمیچ و ستاره‌های با تجربه و پخته‌ای مثل کروس، هکتور و مولر با 27 سال سن.

اما نکته کلی اینجاست که این تیم از سال 2017 تاکنون (طی یک سال گذشته) با کمترین تغییر راهی دیدارهای تدارکاتی شده و طبق نظر کارشناسان با حفظ شاکله اصلی و کمترین تغییر در زمان باقی‌مانده، راهی جام‌جهانی روسیه 2018 خواهد شد. مانشافت در بازی‌های دوستانه‌اش تقریباً با ترکیب اصلی راهی میدان می‌شود تا بازیکنان بیشتر به هماهنگی و شناخت از یکدیگر برسند.

تیم ملی اسپانیا
بعد از ناکامی تیم ملی اسپانیا در یورو 2016 و بازنشستگی ویسنته دل‌بوسکه از هدایت لاروخا، خولن لوپتگی به عنوان سرمربی ماتادورها انتخاب شد. این مربی 51 ساله در روز ورودش به تیم ملی اعلام کرد که قرار ندارد تحول عظیمی در ترکیب لاروخا ایجاد کند و بیشتر تمرکز خود را روی پیشرفت و بهبود عملکرد تیم قرار می‌دهد. لوپتگی همچنین افزود که نحوه بازی تیم را نیز دستخوش تغییر نمی‌کند و با همین سبک، با اسپانیا افتخارات گذشته را تکرار خواهد کرد.

با این حال سرمربی ماتادورها در زمان حضورش روی نیمکت تیم ملی تا ماه فوریه 2017 (بیش از یک سال پیش)، چند بازیکن از جمله کپا (دروازه‌بان 23 ساله اتلتیک‌بیلبائو)، آلبارو آدریوسولا (مدافع 22 ساله رئال سوسیداد)، مارکوس آسنسیو (هافبک 22 ساله رئال مادرید)، سائول (هافبک 22 ساله اتلتیکو مادرید)، رودریگو (مهاجم 27 ساله والنسیا)، یاگو آسپاس (مهاجم 30 ساله سلتاویگو) و البته لوکاس واسکس (مهاجم 26 ساله رئال مادرید) را به تیم ملی فرا خواند و از آن زمان تاکنون، این بازیکنان به تناوب در کنار ستاره‌های پیشین و ثابتی همچون ایسکو، کارواخال، راموس، اینیستا، پیکه، سیلوا، کوکه، کاستا و موراتا به میدان رفتند تا لوپتگی به ترکیب اصلی مد نظرش جهت حضوری قدرتمند در جام‌جهانی دست یابد.

در دیدار اخیر اسپانیا برابر آلمان، می‌توان گفت که لوپتگی، تقریباً ترکیب اصلی تیم‌اش را راهی میدان کرد و بعید است به نفرات کنونی لاروخا، بازیکن جدید افزوده شود مگر آنکه مصدومیتی برای بازیکنان فعلی پیش آید.

تیم ملی انگلیس
با شکست عجیب مقابل تیم ملی ایسلند در یک‌هشتم‌نهایی یورو 2016 و حذف از رقابت‌ها، پرونده روی هاجسون در ترکیب تیم ملی انگلیس بسته شد. در ادامه، حضور سم آلاردایس به عنوان جانشین هاجسون روی نیمکت انگلیس همانقدر عجیب بود که استعفایش بعد از تنها 67 روز. درست در همان روز یعنی 27 سپتامبر 2016، هدایت «سه‌شیر» به دستان گرت ساوت‌گیت، سرمربی وقت تیم زیر 21 ساله‌های انگلیس سپرده شد.

با حضور ساوت‌گیت، تغییرات در ترکیب تیم ملی انگلیس آغاز شد و این مربی 47 ساله، بیش از 10 بازیکن جدید را به ترکیب تیم افزود. بازیکنانی که اکنون اکثرشان زیر 25 سال سن داشتند و به این ترتیب بود که روند جوانگرایی در سفیدپوشان انگلیس آغاز شد. البته این نکته نباید دور از چشم بماند که اکثر این تغییرات در خط دفاعی و میانی انجام شد و اکنون بعد از گذشت تقریباً 2 سال، ترکیب اصلی انگلیس برای حضور در جام‌جهانی مشخص شده است. انگلیس در انتخابی جام‌جهانی 2018، با حضور این بازیکنان جوان در کنار ستارگانی چون هری کین، دله اَلی و رحیم استرلینگ، عملکرد خوبی از خود نشان داد و صعودی مقتدرانه به جام‌جهانی داشت.

در این بین تنها تکلیف پست دروازه‌بانی مشخص نشده و ساوت‌گیت از دروازه‌بانان انگلیس خواسته تا در فرصت باقی مانده، خودشان را به بهترین نحو نشان دهند تا برای جام‌جهانی به تیم ملی این کشور دعوت شوند.

تیم ملی آرژانتین
بعد از حضور خورخه سمپائولی در راس کادر فنی تیم ملی آرژانتین، تغییرات گسترده‌ای در ترکیب تیم ایجاد شد. تغییراتی که البته نزدیک بود به قیمت عدم صعود «آلبی‌سلسته» به روسیه 2018 تمام شود که با درخشش ستاره‌های اصلی آرژانتین و در راس آنها لیونل مسی، از وقوع یک فاجعه در فوتبال آرژانتین جلوگیری شد و سرانجام لئو و یارانش جواز حضور در روسیه را کسب کردند.

بعد از صعود به جام‌جهانی، سمپائولی به ندرت دست به تغییر و تحول در تیم‌اش زد و تنها بحث پیرامون تیم ملی، حضور ایکاردی و ایگواین است که در رسانه‌ها مطرح می‌شود و باید دید در لیست نهایی چه نام کدام یک در کنار ستاره‌های اصلی قرار می‌گیرد. البته اصلاً بعید نیست که سمپائولی هر دو بازیکن را نیز با خود به مسکو ببرد. نکته اصلی در مورد تیم ملی آرژانتین همانند نمونه‌های فوق، مشخص بودن شاکله اصلی تیم از تقریباً یک سال پیش تاکنون است.