نگاهی فرهنگی به حضور بانوان دراستادیوم!
صرف نظر از جهت گیری های سیاسی که از بخش عظیمی از آن بی خبرم و از این حیث نه علاقه ای به ورود به آن دارم و نه کمترین تخصصی پیرامون آن ؛در این مقاله تلاش می شود با بررسی ابعاد فرهنگی موضوع حضور بانوان در استادیوم های ما ببینیم دارای چه فواید و مضرات احتمالی همراه این موضوع است.
نتایج پژوهش های صورت گرفته در حوزه جامعه شناسی نشان می دهد بر خلاف آنچه تصور می شود حضور بانوان در فضاهای عمومی نه تنها انگیزه ای برای بروز ناهنجاری نیست بلکه فاکتور قدرتمندی در جهت افزایش تعادل و کنترل محیط می باشد. در ادبیات شهرسازی فضاهای نا امن شهری فضاهایی قلمداد می شوند که شاهد غلبه حضور مردانه در فضا هستیم و از این رو امنیت و کیفیت فضاهای عمومی عمدتا با حضور بانوان در آن فضاها سنجیده می شود.
این حضور مولفه ای دو وجهی است که نه فقط از یک سو نیازمند وجود کیفیت های بالای محیطی است که از دیگر سو خود موجب ارتقای همین کیفیت ها می شود و سرمایه های اجتماعی نظیر احترام جمعی، آرامش عمومی و پرهیز از خشونت را رونقی تازه می بخشد. از این رو تصور اینکه حضور بانوان در استادیوم ها موجب بروز ناهنجاری ها و بزه کاری هایِ غیر قابل کنترل می شود حداقل با توجه به مطالعات جامعه شناختی فرضیه ای مردود است، کما اینکه اگر بتوان در فرضیه دست نامری آدام اسمیت شبهه ای وارد ساخت ابدا نمی توان در نقش خود کنترل کننده جامعه ایرانی در مورد مذکور تردیدی به دل راه داد که خود حضور توامان مرد و زن در استادیوم ها و آگاهی طرفین از حساسیت های موجود دست نامرئی جامعه ایرانی از بروز هر گونه ناهنجاری است.
کم نشنیده ایم که خجالت بکش مرد! خانواده (بانوان) اینجا نشسته. هر مرد ایرانی حداقل یکبار این کلیشه را گفته یا شنیده و این خود به خوبی مطالبه ای ریشه ای و باوری عمیق در جامعه ایرانی را به تصویر می کشد که نه تزریق شده از بالاست و نه هیچ رگه ای از فیلم و نمایش در خود دارد صد در صد خالص است و بیانگر گرایش مردمان ما به رعایت(بیشتر) اخلاقیات در حضور بانوان دارد.
هم از این رو به جز دواندن روحی تازه در ساق های خسته فوتبالمان حضور بانوان می تواند پرده ای نو روی شخصیت مستهجن استادیوم های ورزشی ما بکشد و آن ها را به معنای واقعی کلمه تبدیل به فضایی عمومی بکند که متعلق به همه مردم است و از قضا با توجه به مطابقت آن با ارزش های بیشینه مردم ایران، دیگر لازم نیست صدایی از مبدا قطع شود یا پدری گوش های فرزندش را بگیرد.
بزرگی می گفت اگر دیرزمانی به پرتگاه بنگریم پرتگاه نیز پس از مدتی به ما می نگرد بیراه نگفته که هر انسانی توی زندگیش کابوسی دارد که ترس مداوم از این کابوس او را بدل به همان کابوس خواهد کرد. سال های سال از روزهایی که حاشیه نشینان دشداشه پوشمان را به سخره می گرفتیم می گذرد.
از آن روزها که سرمای استخوان سوز زمستان هم توان بستن پای شوق برای دیدن ادمون اختر را نداشت گذشته و از خیلی جهات شبیه کابوسمان شده ایم. دروازه بان های ما پس از هر واکنشی مصدوم می شوند، بازی جوانمردانه ما مثل هر شعار گل درشت اخلاقی خود تبدیل به یک عمل غیر اخلاقی شده و تلخ تراز همه استادیوم هایی است که دیگر به سختی صندلی های خالیش برقی توی چشمها می زند.استادیوم هایی که حتی اگر تمام مبله شوند و ظرفیتشان به هشتاد هزار تا هم برسد حتی برای میهمانی راحت الحلقوم ترین صعودمان به جام جهانی هم دیگر به زحمت پر می شوند.
این آخری به نظر من زخمی ترین خراشی است که گذر روزگار روی صورت فوتبال احساسیمان گذاشته که درست یا غلط عمدتا به شرق آسیا برچسب سرعت زدیم و آسیایه میانه را به چوب قدرت زدیم و خودمان را برزیل آسیا دانستیم که از چاه های نفت آبادان مان تکنیک فواره می زند و چه یخی می باراند این صندلی های خالی روی این تصور در حال مرگ ما از خودمان.
فاصله ما برای این آخری تا دوستان مذکورمان یک بی ام دبیلیو و دو سه بنز است که پارک کنیم پشت دروازه هامان و همه اینها در حالی است که نیمی از مردم ما از حضور در ورزشگاه های فوتبال ما محروم اند. بدون شک حضور زنان دراستادیوم ها بجز نقش تعدیل کننده آنها که به باور من درصد بالایی از فحاشی ها بی احترامی ها را می کاهد خود می تواند رونق دوباره ای به شور در حال فراموشی فوتبال ما ببخشد. صندلی های خالی و تماشاگرانی که هر روز قرابت بیشتری با سلبریتی های حاضر در ویمبلدون پیدا می کنند نیازمند جوشیدن رگ تازه ای بر پیکره در حال مرگ فوتبال ماست و چرا برای باز آفرینی شور از دست رفته درهای استادیوم هایمان را به روی نیم دیگری از مردمان باز نکنیم که از قضی بسیار مایل به حضور در آن هستند.
به قول پارسای پیروزفر توی استثنای ترین فیلم بعد انقلاب مسعود خان کیمایی "اعتراض" توی آن صحنه فوق استثنایی با محمدرضا فروتن در اتاق انتهای باغ،"حساب بچه های جنگ از بازی های سیاسی جداست". جداست از آن رو که بعضی مسائل نباید رنگ و بوی سیاسی بگیرد، ملی است، خاک است وطن است به قول قدیمی تر ها ناموس است. اگرچه قهرمانان آن روزها به حق فکوری و بابایی و اقبالی دوگاهه ها بودند اما دوربین های عکاسی فراموش نکرده اند قوت بال های بابایی را وقتی مثل عقاب بالاتر از ابرهای بعثی به پرواز درآمد و دلگرمی ژنرال آبشناسان را وقتی در دشت عباس عبدالحمیدعراقی را کت بسته اسیر کرد.
سال های دفاع مقدس روزهایی بود که خودِ خودمان بودیم و بین ما صداقت مان قاضی بود و انصاف مان، درست که ما نبودیم ولی مثل ماها که بودند جوانی که بلیت بورسیه دکتریش را کنسل کرده بود، ارمنی که آمده بود برای شهرش و حتی ضد انقلابی که آمده بود برای وطنش. کم نبودند زنانی که آن روز سرخی آفتاب آرایش صورت شان شد و خون سرخ شهیدان ماتیک لب شان. اگر آن روز حضورشان کنار ما گرمی بخش بود و ضروری چرا امروز نباشد، چرا قدری مهربان نباشیم با خواهرمان و مادران و همسران مان به سیاق سیاسی نمی گویم مسئله اصلا این نیست دغدغه شخصی است، اجتماعی است فرهنگی است واقعا چجور دل مان می آید؟
