پیکر راوی صادق انقلاب در خاک آرام گرفت
امروز برای ملت ایران روز خاصی‌ست نه بابت آنکه پیرمرد مهربان و محافظ انقلاب را به خاک می‌سپرند و با او تا قیامت خداحافظی خواهند کرد بلکه از آن روی که می‌اندیشند از این پس چه خواهد شد؟ آیا برای هاشمی جانشینی خواهد بود؟ حال ما باید چه کنیم؟
مراسم تشییع پیکر آیتالله هاشمی رفسنجانی دقایقی دیگر در دانشگاه تهران آغاز می‌شود.
در این مراسم؛ رهبر انقلاب نماز را بر پیکر آیتالله هاشمی رفسنجانی اقامه می‌کنند.
خیابان‌های اطراف دانشگاه تهران از ساعاتی قبل از آغاز مراسم شاهد حضور علاقمندان و مردم برای حضور در این مراسم است. حضور جوانان دیروز و پیران امروز که در خیابان‌های اطراف دانشگاه چشم به تصاویر هاشمی و امام دوخته‌اند. باورناپذیری آنجاست که جوانان نیز در ساعات اولیه صبح خود را به مقابل دانشگاه تهران رسانده‌اند تا شاهد یک اتفاق مهم امام غم‌انگیز باشند. آنها این روزها در دنیای تلگرام و اینترنت بارها و بارها یک نام را سرچ کرده‌اند: آیتالله هاشمی رفسنجانی....
شبکه یک سیما و شبکه خبر سه‌شنبه ۲۱ دی‌ماه، مراسم تشییع پیکر آیتالله هاشمی رفسنجانی را که با حضور مردم و مسئولان نظام برگزار خواهد شد، به طور زنده پوشش می‌دهند.
شروع این مراسم از ساعت ۳۰: ۸ صبح خواهد بود.
مسیرهای منتهی به دانشگاه تهران مسدود شد/ساعت ۱۵: ۸
درحالیکه قرار بود مراسم تشییع پیکر آیتالله هاشمی رفسنجانی از ساعت هشت و نیم صبح آغاز شود؛ اما به دلیل کثرت جمعیت؛ از دو ساعت پیش از آغاز مراسم؛ جمعیت زیادی در مناطق نزدیک به میدان انقلاب تجمع کردند.
از ساعت ۷ صبح میدان ولیعصر و فاطمی و مسیر فاطمی به انقلاب و نیز تمامی مسیرهای منتهی به دانشگاه تهران به دلیل حضور جمعیت مسدود شده و تردد اتومبیل‌ها ممنوع شده و پلس از ورود ماشین‌ها جلوگیری میکند.
تعداد زیادی از جمعیت حاضر در مراسم؛ خود را با اتوبوس و از نقاط مختلف تهران به خیابان‌های مرکزی شهر و حوالی میدان انقلاب رسانده‌اند.
گردهمایی سینماگران برای مشایعت آیتالله هاشمی آغاز شد/ساعت ۳۰: ۸
خانه سینما که روز گذشته با انتشار متنی از سینماگران دعوت کرده بود سینماگران کشور به‌صورت گروهی در مراسم تشییع پیکر آیتالله هاشمی رفسنجانی حضور پیدا کنند؛ امروز مملو از جمعیت سینمایی شده است.
گردهمایی سینماگران برای حضور در مراسم تشییع رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در ساختمان شماره دو خانه سینما آغاز شده است. ازجمله چهره‌های شاخصی که در این گردهمایی تا قبل از ساعت هشت و سی دقیقه صبح حضور یافته‌اند؛ می‌توان به همایون اسعدیان، فرشته طائرپور، منوچهر شاهسواری، علیرضا تابش، علیرضا شجاع نوری، کامران ملکی، منصوره وافری، بابک برزویه، حجت‌الله ایوبی، رسول صدرعاملی، مرتضی شایسته، جلیل اکبری‌صحت، سیدامیر سیدزاده، احمد توکلی اشاره کرد.
شعارها رفته رفته بیشتر می‌شود/ساعت ۳۵: ۸
جمعیت حاضر در مراسم یکپارچه سیاهپوش شده و پرچم و پلاکارد در دست به تدریج شعارهایی را زمزمه می‌کنند.
عزا عزاست امروز هاشمی دلاور پیش خداست امروز
الله اکبر .... الله اکبر
حمایت از خاتمی وصیت هاشمی‌ست
سلام بر خاتمی درود بر هاشمی
هاشمی راهت ادامه دارد
قالیباف آمد/ساعت ۴۵: ۸
محمدباقر قالیباف به جمعیت حاضر در مراسم پیوست.
ورود محسن رضایی به دانشگاه/ساعت ۴۵: ۸
محسن رضایی که برای تشییع پیکر آیتالله هاشمی وارد دانشگاه تهران شده است، با حضور در جمع خبرنگاران عنوان کرد: آقای هاشمی و یاران او به گونه‌ای کار کردند و پایه‌های نظام را محکم کردند که بعد از فوت آیتالله هم همیشه نظام با قدرت به حیات خود ادامه می‌دهد.
پیکر آیتالله وارد دانشگاه شد/ساعت ۴۵: ۸
پیکر آیتالله هاشمی دقایقی پیش برای برگزاری مراسم تشییع و اقامه نماز به دانشگاه تهران منتقل شد.
تشکر محسن هاشمی از مردم/ساعت ۴۵: ۸
محسن هاشمی (فرزند آیتالله هاشمی) که ساعتی قبل وارد دانشگاه شده؛ مقابل دانشگاه تهران حاضر شد و درحالیکه بسیار متاثر بود؛ گفت: نمی‌دانم چگونه از حضور پرشور مردم تشکر کنم.
صالحی به جمعیت پیوست/ساعت ۵۰: ۹
علی اکبر صالحی (رئیس سازمان انرژی اتمی) به جمعیت حاضر در مراسم پیوست. با اضافه شدن او به جمعیت؛ مردم شعار می‌دهند: هاشمی راهت ادامه دارد...
همدردی مردم با فائزه/ساعت ۹
هم‌اکنون فائره هاشمی (دختر هاشمی رفسنجانی) سوار بر اتوبوس وارد دانشگاه تهران شد. مردم در این لحظه شعار می‌دهند: حمایت از خاتمی، نصیحت هاشمی...
مردم با دیدن فائزه هاشمی انگشت‌ها را به نشانه پیروزی هاشمی بالا می‌بردند و فائزه نیز با تکرار همین نشانه از داخل اتوبوس با مردم همراهی میکند.
ایوبی: آسایش امروز را مدیون هاشمی هستیم/ساعت ۵: ۹
حجت الله ایوبی (رئیس سازمان سینمایی) که از همان ساعت اولیه در مقابل خانه سینما شماره دو حاضر شده؛ درباره این شخصیت سیاسی و نقش او در تاریخ انقلاب اسلامی گفت: هاشمی رفسنجانی دغدغه ایران و پیشرفت مردم ایران را داشت به همین دلیل امروز شاهد حضور همه گروه‌های مردمی در این مراسم هستیم. هاشمی مردی بود که نماد سیاست‌ورزی و دین‌مداری بود و اگر امروز در آسایش و آرامش هستیم بخشی از آن مرهون تلاش‌های هاشمی رفسنجانی است.
وی با اشاره به حضور مقام معطم رهبری و برگزاری نماز توسط ایشان گفت: در این چند روز فرصتی دست داد تا مردم بیشتر با روابط دوستانه و عاشقانه مقام معظم رهبری و آقای هاشمی آشنا شوند و طبیعی است که ایشان هم بیابند و از یار دیرین خود تجلیل کنند.
پیام تسلیت رهبری بار دیگر قرائت شد/ساعت ۵: ۹
با آغاز مراسم و در شرایطی که جمعیت خود را برای اقامه بر پیکر آیتالله هاشمی آغاز میکند؛ پس از قرائت آیاتی از قرآن؛ پیام تسلیت رهبر انقلاب به مناسبت درگذشت آیتالله هاشمی در فضای دانشگاه تهران طنین‌انداز شد.
نرده‌های دانشگاه شکسته شد/ساعت ۱۲: ۹
در بخش‌هایی از دانشگاه و در میان خیل جمعیت؛ در میان صدای شعار جمعیت حاضر در خیابان؛ صدای بلندگوهای مداحی و آژیر اورژانس به گوش می‌رسد.
جمعیت لحظه لحظه درحال اوج گرفتن است به گونه‌ای که چندین داربست مقابل دانشگاه بر اثر ازدحام جمعیت شکسته شده است. در این لحظه دیگر تمامی راه‌های ورود به دانشگاه بسته شده و پلیس همچنان درتلاش است راه عبور و مرور را برای جمعیت باز کند.
اشکال در تلفن‌های همراه/ساعت ۳۰: ۹
با افزایش جمعیت حاضر در خیابان‌های مرکزی تهران و مقابل دانشگاه؛ مشکل دیگری در پایتخت خود را نشان می‌دهد. خطوط تلفن‌های همراه در محدوده انقلاب دچار اختلال شده و این امر؛ ارسال اخبار خبرنگاران را با مشکل مواجه کرده است. ارسال عکس و فیلم‌های مرتبط با مراسم برای شبکه‌های اجتماعی غیررسمی و نیز رسانه‌ها نیز با مشکلات زیادی مواجه شده است.
مسیر در جنوب دانشگاه نیز کاملا مسدود شده و نیروی انتظامی مردم را از خیابان وصال به در شمالی دانشگاه هدایت میکند.
میرتاج‌الدینی: نقش هاشمی در انقلاب و ورود حضرت امام بسیار برجسته بود/ساعت ۳۸: ۹
حجت الاسلام میرتاج‌الدینی با حضور در مراسم وداع با آیتالله هاشمی رفسنجانی با اشاره به کارنامه فعالیت‌های سیاسی وی از قبل از انقلاب اسلامی تاکنون اظهار داشت: بدون تردید آقای هاشمی را باید یکی از شخصیت‌های برجسته نظام جمهوری اسلامی ایران بدانیم که مبارزه و همگامی وی با انقلاب از قبل از انقلاب اسلامی نمایان بوده است.
او افزود: در قبل از انقلاب ایشان به مبارزه با نظام شاهنشاهی پرداختند تا جایی که در زندان‌های ساواک شکنجه شدند پس از انقلاب اسلامی و ورود حضرت امام به کشور نقش ایشان برجسته‌تر شد. در زمان جنگ هم ایشان نقش خود را ایفا کردند و این روند تا به آخر هم ادامه داشت.
میرتاج‌الدینی گفت: بدون تردید درگذشت ایشان ضایعه‌ای بزرگ برای کشور به حساب می‌آید چراکه کارنامه و سابقه مبارزاتی و سیاسی ایشان و خدمت به جمهوری اسلامی گویای این مهم بوده است.
سردار سلیمانی در خیابان انقلاب/ساعت ۳۸: ۹
سردار سلیمانی نیز لحظاتی پیش در میان جمعیت عزادار تهران وارد خیایان انقلاب شد.
امام جمعه مشهد در پایتخت/ساعت ۳۸: ۹
آیتالله علم الهدی (امام جمعه مشهد) نیز با سفر از مشهد مقدس به پایتخت؛ در مراسم نماز و تشییع آیتالله هاشمی حاضر شده است.
سفرا به مشایعت‌کنندگان پیوستند/ساعت ۳۸: ۹
سفرای کشورهای خارجی نیز به مشایعت‌کنندگان پیکر آیتالله پیوسته و هم‌اکنو درحال عبور از میان جمعیت هستند.
مولوی عبدالحمید (امام جمعه اهل سنت زاهدان) هم در میان جمعیت دیده می‌شود.
محمدباقر نوبخت (سخنگوی دولت) نیز برای حضور در مراسم تشییع پیکر هاشمی رفسنجانی وارد دانشگاه تهران شده است.
حسن صادقی: کشور در عزای آیتالله و یاور کارگران سیاهپوش است/ساعت ۵۰: ۹
رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری گفت: آیتالله هاشمی رفسنجانی همواره یار و یاور، امام، رهبری و جامعه کارگری بودند و قطعا خدواند روح ایشان را با صالحان و شهدا محشور میکند.
حسن صادقی با بیان اینکه جامعه کارگری وجود خود را مرهون حمایت‌های آیتالله هاشمی رفسنجانی می‌داند، تصریح کرد: ایشان چه در ابتدای انقلاب، چه در زمان تثبیت انقلاب، چه در زمانی که ریاست دولت دولت را برعهده داشت؛ قوانین مهمی را در حمایت از جامعه کارگری تصویب کردند.
صادقی برای نمونه به قانون کار، قانون شورهای اسلامی کار، قانون الزام و درمان رایگان برای کارگران اشاره کرد و افزود: البته امروز حرکت‌هایی درجهت کمرنگ‌تر کردن این حمایت‌ها شده است.
صادقی با اشاره به مراسم‌هایی که قرار است برای گرامیداشت یاد آیتالله هاشمی رفسنجانی برگزار شود، تصریح کرد: سراسر کشور در عزای آیتالله سیاهپوش شده است و هم اکنون همه جا در حال قرائت قرآن برای روح ایشان هستند.
صادقی در ادامه افزود: امروز از سراسر کشور گرد آمده‌ایم تا پیکر سردار بزرگ سازندگی، پیکر یاور بزرگ جامعه کاری، پیکر استوانه قرص محکم انقلاب و نظام و روحی را که همواره ناظر بر مسئولان کشور برای حفظ دستاورد‌ها است را تشییع کنیم تا روح این عزیز سفر کرده را با صالحان و شهدا محشور شوند و در کنار ایشان آرام بگیرد تا انقلاب حضرت مهدی.
پیکر آیتالله وارد دانشگاه شد/ساعت ۵۰: ۹
با ورود پیکر آیتالله هاشمی؛ یار دیرینه انقلاب و امام؛ جمعیت به احترام این مبارز پیشکسوت سکوت کرده و یکی از مداحان درحال سوگواری برای جمعیت است.
مسجدجامعی: هاشمی سخنگوی کسانی بود که صدایشان شنیده نمی‌شد/ساعت ۳۸: ۹
احمد مسجدجامعی (فعال سیاسی اصلاح‌طلب و عضو شورای شهر تهران) در مراسم تشییع پیکر آیتالله هاشمی‌رفسنجانی در دانشگاه تهران در گفتگو با خبرنگار ایلنا درخصوص نقش آیتالله هاشمی در سیاست ایران و فقدان امروز این نقش گفت: در این دو روز به اظهارنظرها درمورد آقای هاشمی که نگاه می‌کنم؛ می‌بینم الان شرایطی است که همه از او خوب می‌گویند. آن موقع هم که بد می‌گفتند ناجوانمردانه بود و خوبی‌های ایشان را به ناحق نادیده می‌گرفتند.
او ادامه داد: من یادم است یکبار از او پرسیدم چه سالی برای شما متفاوت و طلایی بوده است؛ ایشان گفت: سال 57. وقتی دلیل آن را از ایشان پرسیدم؛ گفتند: به این جهت که همه با هم همدل بودند. به نظرم دغدغه زندگی ایشان همین بود.
مسجدجامعی خاطرنشان کرد: خود ایشان اواخر، چنین نقشی داشت. ایشان سخنگوی کسانی بود که صدایشان شنیده نمی‌شد.
عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه گروه‌هایی بودند که به حاشیه رانده شده بودند؛ گفت: اگر صدای این گروه‌ها شنیده نمی‌شد نتایج بدتری داشت. این حرکت آقای هاشمی در جهت همدلی بود.
او در پایان با بیان اینکه فقدان ایشان مانع پیگیری این روند نمی‌شود؛ تاکید کرد: بدون او هم عقلای این مجموعه هستند. الان ساختاری ایجاد شده که خیلی‌ها به همین نتیجه رسیده‌اند و می‌خواهند که صداهای مختلف شنیده شود.
آیتالله خامنه‌ای وارد دانشگاه تهران شدند/ساعت ۵: ۱۰
رهبر معظم انقلاب اسلامی؛ هم‌اکنون وارد دانشگاه تهران و بر بالین یار دیرین انقلاب حاضر شدند. جمعیت یکباره شعار می‌دهد: ما اهل کوفه نیستیم علی تنها بماند....
مقام معظم رهبری درحالیکه برای اقامه نماز آماده می‌شدند؛ خطاب به جمعیت فرمودند: همه باید نماز بخوانند.
حسن روحانی؛ آملی لاریجانی؛ علی لاریجانی؛ علی عسگری؛ محسن رضایی؛ سیدمحمود علوی؛ محسن هاشمی؛ امامی کاشانی؛ احمد جنتی و محمدی گلپایگانی ازجمله مسولان کشوری هستند که در صف بعدی به امامت مقام معطم رهبری؛ اقامه نماز را آغاز کرده‌اند.
هم‌اکنون سکوت و غم بر فضای دانشگاه تهران مستولی شده و این جملات به گوش می‌رسد: الهی عفوک عفوک عفوک/ عفوک عفوک عفوک/ عفوک عفوک عفوک...
و متعاقب آن پس از وداع رهبری با پیکر آیتالله؛ این جملات بر دانشگاه تهران طنین‌انداز می‌شود: لا الله الا الله.... لا الله الا الله... علیا ولی الهه... لا الله الا الله....
جلودارزاده: حمایت هاشمی از قانون کار؛ کارگران را دلگرم کرد/ساعت ۱۵: ۱۰
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی گفت: حمایت آیتالله هاشمی رفسنجانی از قانون کار و کارگران واجب شد تا احقاق حق کارگران در مرکز گفتمان اصلی انقلاب اسلامی جای گیرد.
سهیلا جلودارزاده به خبرنگار ایلنا گفت: حمایت آیتالله هاشمی از جامعه کارگری موجب شد این گروه دلگرمی بزرگی برای احقاق حقوق خود داشته باشد.
جلودارزاده افزود: آیتالله هاشمی رفسنجانی با حمایت خود از قانون کار و کارگران؛ احقاق حق را در گفتمان اصلی انقلاب اسلامی جای داد.
وی با اشاره به تشکیل خانه کارگر تصریح کرد: از بدو ایجاد خانه کارگر؛ آیتالله هاشمی رفسنجانی حامی آن و ما در سال‌های گذشته نیز در چارچوب حمایت‌های وی توانستیم با ناملایمات روزگار مقابله کنیم.
وی با بیان اینکه آیتالله هاشمی در طول ریاست مجلس شورای اسلامی به نهادینه کردن جایگاه کارگران بر مناسبات اجتماعی پایبند بودند، تصریح کرد: آیتالله هاشمی رفسنجانی تلاش کردند حمایت از کارگران را با قانون کار قوام بخشند و درنهایت با تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام با فرمان امام تصویب شد تا قوت قلبی برای کارگران در دفاع از حقوق‌شان شود.
وی در پایان افزود: از خداوند می‌خواهیم که روح آیتالله هاشمی را با شهدا محشور کند چراکه ایشان در تمام عمر با برکت‌شان تلاش کردند توشه خوبی برای ملاقات با خداوند جمع کنند.
تاجزاده: نباید گذاشت پرچم هاشمی به زمین بیفتد- امیدوارم مشی رسانه ملی در تکریم هاشمی تاکتیکی نباشد/ساعت ۳۵: ۱۰
مصطفی تاجزاده (فعال سیاسی اصلاح‌طلب) با حضور در میان جمعیت مشایعت‌کننده پیکر آیتالله هاشمی رفسنجانی به خبرنگار ایلنا گفت: هاشمی در سال‌های اخیر پرچمدار اعتدال، عقلانیت و مردم‌گرایی بود. نباید گذاشت این پرچم به هر قیمتی زمین بیفتد. حالا که نیست باید همه ما دست به دست هم دهیم تا عقلانیت و امید جای او را بگیرد.
او در پاسخ به این سوال که؛ چه چیز جای تدبیرهای آیتالله هاشمی را خواهد گرفت؛ گفت: جای تدبیرهای آقای هاشمی را باید جمعی گرفت. ما فردی با این ویژگی‌ها نداریم. ملتی که هاشمی پرورانده؛ می‌تواند بازهم بدون هاشمی آرمان‌های او را محقق کند.
تاجزاده همچنین درخصوص مشی اخیر صداوسیما و تکریم شخصیت آیتالله هاشمی پس از مرگ وی؛ ظهار داشت: امیدوارم این رویکرد جدید تاکتیکی نباشد و به مشی تبدیل شود. اگر تاکتیکی باشد قطعا به ضدش تبدیل می‌شود و مضحکه خواهد شد اما اگر به استراتژی تبدیل شود؛ امید می‌رود که مقدمه گفتگوی ملی و آشتی ملی و دیدن یکدیگر و طرح همدلانه مسایل توسط کسانی باشد که باهم اختلاف نظر دارند.
این همه لشکر آمده به عشق اکبر آمده/ساعت ۵۰: ۱۰
بلافاصله پس از اقامه نماز بر پیکر آیتالله هاشمی؛ پیکر این مبارز سیاسی به سمت مرقد امام حرکت داده شد. در این هنگام ازدحام جمعیت به حدی رسید که چند نفر بر اثر فشار جمعیت از هوش رفته و فورا به حاشیه خیابان‌ها منتقل شدند.
در این لحظات علی مطهری (نماینده مردم تهران) نیز به سیل سوگواران اضافه شده و جمیعت درحالیکه نماینده خود را در میان گرفته‌اند؛ شعار می‌دهند:
رهبر محبوب ما صاحب عزاست امروز
لا الله الا الله
این همه لشکر آمده به عشق اکبر آمده
حسین حسین شعار ماست شهادت افتخار ماست
عزا عزاست امروز روز عزاست امروز خامنه‌ای رهبر صاحب عزاست امروز....
آخرین خاطره سخنگوی دولت از آیتالله/ساعت ۵۰: ۱۰
محمدباقر نوبخت (سخنگوی هیات دولت) در حاشیه مراسم تشییع پیکر آیتالله هاشمی رفسنجانی با اشاره به استقبال گسترده مردم از این مراسم گفت: امروز ما شاهد یک مراسم ملی هستیم و این مراسم نشان می‌دهد هر فردی که به این کشور و مردم خدمت کند؛ مردم قدرشناس و باوفا؛ ارزش وی را می‌دانند.
وی ادامه داد: امروز ما شاهد یک انسجام ملی هستیم و توصیه‌ای که آیتالله هاشمی به مردم همیشه داشت؛ حفظ این انسجام ملی بود. با عنایت به اینکه رهبری نظام یکی از شاخص‌های جدی و مهم برای حفظ این انسجام است.
نوبخت با اشاره به آخرین دیدار و خاطره‌ای که از آیتالله هاشمی رفسنجانی داشت؛ گفت: آخرین دیدار من با ایشان روز شنبه بود. روز شنبه من خدمت ایشان رسیده بودم برای بررسی مصوبات مجلس پیرامون برنامه ششم. در آن روز من به عنوان عضو کمیسیون نظارت خدمت ایشان رسیدم.
وی ادامه داد: درباره برنامه ششم مطلبی در جلسه مطرح شد. من از ایشان تقاضا کردم که اگر امکان دارد اجازه بدهند من نیز نظر خود را بگویم. ایشان به شوخی و طنز گفتند: ما شما را اصلاً با این هدف دعوت کرده‌ایم و من این جلسه را برگزار کردم که فقط تو را ببینم.
وی ادامه داد: رابطه عاطفی و صمیمانه‌ای بین ما برقرار بود و ایشان خیلی خوب تشخیص می‌داد که چه مصوباتی برای آینده توسعه کشور مناسب است و امکان دارد کدام مصوبات برای توسعه کشور لازم باشد. ایشان تحلیل بسیار خوبی داشت و از کیاست بالایی برخوردار بود.
نوبخت افزود: امروز دولت و مردم یک پشتیبان، مدیر فهیم و صبور را از دست دادند و مقام معظم رهبری نیز یک دوست و یار باوفا را از دست دادند.
حرم آماده می‌شود- دیدار هاشمی و امام نزدیک است/ساعت ۵۵: ۱۰
مرقد بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در حالی مملو از جمعیت می‌شود که هنوز پیکر آیتالله هاشمی از مقابل دانشگاه تهران تا خیابان حافظ توسط مردم و مسئولان در حال تشییع است. با این وجود حرم امام خمینی (ره) برای خاکسپاری پیکر آیتالله هاشمی در حال آماده‌سازی است و ساعاتی دیگر دیدار هاشمی و امام ممکن خواهد شد.
هم‌اکنون مراسم قرائت قران و مداحی برای عزاداری رحلت آیت الله هاشمی در حرم امام‌خمینی آغاز شده است.
معین: باید به تقدیر الهی رضایت داد/ساعت ۱۱
مصطفی معین در حاشیه تشییع پیکر آیتالله اکبر هاشمی رفسنجانی در جمع خبرنگاران گفت: ایشان یکی از اصلی‌ترین سرمایه‌های کشور بود که البته تقدیر الهی است و باید به آن رضایت داد.
او با بیان اینکه ما باید قدرشناسی بیشتری از این افراد تا زمانی که زنده هستند به عمل آوریم، اظهار داشت: اکنون باید با تامل و مطالعه زندگی آن مرحوم و نقشی که در دوران پیش و پس از انقلاب و نیز دوران سازندگی و دفاع مقدس داشتند، عبرت بگیریم.
وزیر علوم دولت سازندگی و اصلاحات در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه نقش هاشمی در مقابله با ضدانقلاب چگونه بود، تصریح کرد: نقش آیتالله هاشمی در این‌باره مانند هر فرد مسلمان دیگری بود که از نظام خود دفاع میکند اما این مقابله با رعایت اصول اخلاقی و حقوق شهروندی بود.
دبیر اجرایی خانه کارگر: آیتالله خارج از دایره روابط قدرت به فکر معیشت محرومان بود/ساعت ۵: ۱۱
دبیر اجرایی خانه کارگر تهران گفت: هیچکس قادر به پر کردن جای آیتالله هاشمی رفسنجانی نیست چراکه ایشان جایگاه بارزی در میان کارگران و اقشار محروم داشتند.
اسماعیل حق‌پرستی اظهار داشت: آیتالله هاشمی رفسنجانی همواره در فعل و انفعالات سیاسی کشور نقش پررنگی داشت که با این سابقه کارگران و اقشار محروم شناخت همه‌‌جانبه‌ای از شخصیت ایشان داشتند.
وی با بیان اینکه هیچکس قادر به پرکردن جای آیتالله هاشمی رفسنجانی نیست، تصریح کرد: کارگران به عنوان نیمی از جمعیت کشور همواره با آیتالله هاشمی رفسنجانی همراه بودند و حالا که ایشان در میان ما نیستند جای خالی او بیش از هر زمانی احساس می‌شود.
حق‌پرستی با اشاره به تلاش‌های آیتالله هاشمی رفسنجانی برای پررنگ‌تر شدن نقش کارگران در مناسبات اجتماعی، تصریح کرد: تلاش‌های آیتالله هاشمی رفسنجانی در سال 69 نتیجه داد و قانون کار در مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب شد. اهمیت تصویب قانون کار به اندازه‌ای است که کارگران هم اکنون می‌توانند با اتکا به آن به تمامی حقوق خود دست یابند و در صورتی که به آن تعرض شود؛ از آن با قدرت دفاع کنند.
وی با اشاره به رسیدگی‌های آیتالله هاشمی به محرومان جامعه تصریح کرد: همواره برای ما جای تعجب داشت که چرا شخصی که در مقام رئیس‌جمهور، رئیس مجلس و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام حضور داشت تا این میزان دلسوز کارگران و اقشار محروم باشند. همین رسیدگی‌ها و دلجویی‌ها موجب شد تا خالصانه دریابیم که آیتالله خارج از دایره روابط قدرت به فکر بهبود معیشت اقشار محروم است.
دبیر اجرایی خانه کارگر تهران در پایان افزود: امروز جامعه کارگری حضور یافته تا قدردانی خود را از زحمات و تلاش‌های ایشان اعلام کنند. برای روح ایشان طلب مغفرت و علو درجات می‌کنیم.
مطهری: صداوسیما در حیات آیتالله با ایشان رفتار درستی نداشت/ساعت ۱۵: ۱۱
علی مطهری که در میان جمعیت به سختی حرکت می‌کرد به خبرنگار ایلنا گفت: آیتالله هاشمی شخصیتی است که فکر می‌کنم هیچ جایگزینی برای ایشان وجود ندارد. آیت‌آلله هاشمی رفسنجانی در کشور ایجاد تعادل می‌کرد. ایشان هر گروه سیاسی که تندروی می‌کرد را به مسیر تعادل برمی‌گرداند و مانع این تندرویی‌ها می‌شد.
او با بیان اینکه آیتالله هاشمی به نوعی نقش تنظیم‌کننده‌ای را در سیاست داخلی ایران بازی می‌کردند، گفت: علاوه بر این ایشان با سیاست و اقتصاد دنیا نیز کاملاً آشنا بود لذا راه پیشرفت کشور را می‌دانست.
او افزود: تاکیدی که آیتالله هاشمی در مسئله آزادی بیان به ویژه در سال‌های اخیر داشتند؛ بسیار مغتنم بود. ما باید این راه را حتماً ادامه دهیم.
نایب رئیس مجلس درخصوص تغییر مشی صداوسیما درباره آیتالله هاشمی نیز خاطرنشان کرد: صداوسیما در حیات آقای هاشمی رفتار درستی با او نداشت. طبعاً هرکس از دنیا می‌رود او را تکریم می‌کنند اما اینطور نباید باشد که هرکس بمیرد از او تجلیل کنند و اگر انتقادی داشت، در زمان حیاتش او را بایکوت کنند. این نظر شخص رهبری است که باید همه نگاه‌ها در صداوسیما مطرح باشد.
در حاشیه این گفتگو مردم ضمن ابراز علاقه به علی مطهری خواستار پیگیری مطالبات مردم اعم از بازگشت خاتمی در عرصه سیاست کشور و رفع حصر محصوران بودند و شعار درود بر مطهری سردادند.
دبیر اجرایی خانه کارگر: کشور خود را مدیون آیتالله می‌داند/ساعت ۲۵: ۱۱
فتح‌الله بیات گفت: آیتالله هاشمی رفسنجانی بسیار سنجیده فکر می‌کردند و انسان دانشمند، آگاه، شجاع و با تدبیر بودند.
دیر اجرایی خانه کارگر شرق تهران به خبرنگار ایلنا: باید یادآور شد که تدبیر و اندیشه آیتالله هاشمی رفسنجانی همواره موجب شده سلاح مناسبی برای مبارزه با ناملایماتی‌ها در اختیار کارگران کشور باشد.
وی با اشاره به شرایط اقتصادی و اجتماعی حاکم در دوران دولت گذشته افزود: در آن دوران آیتالله هاشمی مورد هجمه‌هایی قرار گرفت اما با صبر و شکیبایی در مقابل این ناملایمات به جامعه و خود یاری رساندند.
دبیر اجرایی خانه کارگر شرق تهران با بیان اینکه محرومان یار و یاور همیشگی خود را از دست دادند، افزود: فقدان آیتالله هاشمی رفسنجانی ضایعه‌ای دردناک برای جامعه کارگری است و به زودی متوجه می‌شویم که چه شخص مهمی را از دست دادیم.
وی در پایان تصریح کرد: کل کشور خود را مدیون آیتالله هاشمی رفسنجانی می‌دانند از این رو برای روح ایشان طلب مغفرت داریم و فقدان یار امام را به رهبری و مردم ایران تسلیت می‌گوییم.
تصاویری که در خاطره جمعی مشایعت‌کنندگانِ یاور امام ثبت شد/ساعت ۳۶: ۱۱
از نخستین ساعات بامداد امروز شرکت‌کنندگان در صف بازرسی بدنی برای ورود به صحن شبستان نماز جمعه در محوطه دانشگاه تهران مقابل درب‌های ورودی دانشگاه تجمع کرده بودند. در اصلی دانشگاه به ورود آقایان و در خیابان شانزده آذر به ورود خانم‌ها اختصاص یافته بود.
حوالی ساعت ۸ صبح و هنگامی که نمازگزاران در صف اتوبوس‌های درنظر گرفته شده برای تحویل وسائل حضور داشتند؛ اعلام شد نمازگزاران می‌توانند بدون تحویل گوشی‌های همراه وارد محوطه دانشگاه بشوند.
حوالی ساعت ۸ و ۱۰ دقیقه داخل محوطه دانشگاه، صف‌های متعددی از نمازگزاران برای ورود به صحن اقامه نماز تشکیل شده و عوامل انتظامات مستقر در صحن دانشگاه به تدریج جمعیت را از طریق راهروهایی که در نهایت به داخل شبستان منتهی می‌شد؛ هدایت می‌کردند.
پیش از ورود به صحن شبستان؛ نمازگزاران برای آخرین بار به نوبت مورد بازرسی بدنی قرار می‌گرفتند. ماموران بازرسی از ورود هرگونه پوس‌تر یا تابلو نوشته و حتی کاغذ سفید به داخل جلوگیری می‌کردند و در نتیجه حجم قابل ملاحظه‌ای پوسترهایی که به مناسبت همین مراسم میان نمازگزاران توزیع شده بود درکنار ایستگاه بازرسی تلنبار شده بود.
حوالی ساعت ۸و ۳۰ دقیقه بامداد به تدریج صحن شبستان از حضور نمازگزاران پر شد. مردم از گروه‌های مختلف اجتماعی حضور داشتند. پیر و جوان، روحانی، کارکنان نیروهای مسلح و.... و در میان آنها چهره‌هایی مانند حسین کمالی وزیر کار و امور اجتماعی دولت‌های هاشمی رفسنجانی نیز حضور داشت.
با حضور تدریجی نمازگزاران و متراکمتر شدن صفوف آنها در شبستان مراسم عزاداری با قرائت قرآن، نوحه‌خوانی همراهی جمعیت حاضر با شعار یاحسین آغاز شد.
در حوالی ساعت ۹ و۵۰دقیقه و نزدیک شدن به زمان اقامه نماز میت به امامت رهبر انقلاب، شعار این همه لشگر آمده به عشق رهبر آمده از سوی نمازگزاران سرداده شد.
همزمان با شروع مراسم نماز میت برای آخرین بار درهای شبستان به روی جمعیت حاضر در دانشگاه باز شد و انبوهی از جمعیت به صفوف نمازگزاران پیوستند.
پس از اقامه نماز و یادآوری مسیر تشییع پیکر از سوی مجری مراسم، نمازگزاران برای خروج بار دیگر به سمت در اصلی دانشگاه هدایت شدند.
جمعیت در آستانه ورود به خیابان دانشگاه لحظه به لحظه متراکمتر می‌شد و شعار عزا عزاست امروز روز عزاست امروز یاور رهبر ما پیش خداست امروز سر داده شد.
سردار مهری: هاشمی محافظ انقلاب بود/ساعت ۴۰: ۱۱
سردار مهری (فرمانده پلیس راه ناجا) نیز در میانه روز و در حالیکه جمعیت عزادار به چهارراه حافظ رسیده بود؛ به خیل مردم در مراسم تشییع آیتالله هاشمی‌رفسنجانی پیوست. وی در گفتگو با خبرنگار ایلنا درباره شخصیت‌های آیتالله هاشمی‌رفسنجانی گفت: ایشان انسانی بزرگ و از وزنه‌های انقلاب بود.
وی ادامه داد: آیتالله هاشمی یار دیرین حضرت امام و رهبری بودند که در انقلاب اسلامی نقش بسیاری داشتند و محافظ خوبی از انقلاب بودند.
کولایی: صداوسیما و نهادهای قدرت از سرمایه‌هایی همچون هاشمی بهره‌برداری کنند/ساعت ۴۵: ۱۱
الهه کولایی در حاشیه تشییع پیکر آیتالله اکبر هاشمی رفسنجانی گفت: هاشمی نماد وحدت بود. او نماد دفاع از مطالبات مردمی بود.
او با بیان اینکه هاشمی سرمایه خود را بر سر آرمان‌های ملی و اسلامی خرج کرد؛ افزود: مردم خواستار سرمایه‌هایی همچون هاشمی هستند نه کسانی که خود را بر مردم تحمیل می‌کنند و ما باید از سرمایه‌هایی همچون هاشمی استفاده کنیم.
این استاد دانشگاه تهران با اشاره به حضور انبوه مردم در مراسم تشییع پیکر آیتالله هاشمی تصریح کرد: حضور این چنینی مردم در مراسم تشییع آیتالله هاشمی امر عجیبی نیست چراکه ارزش هاشمی برپایه پیگیری مطالبات مردم و اقبال او به آنها بود و این رمز گرایش و قدردانی مردم ایران از او بود.
کولایی با یادآوری برنامه‌های صداوسیما درمورد آیتالله هاشمی طی دو روز اخیر خاطرنشان کرد: طبیعی است که صداوسیما و نهادهای قدرت بخواهند از چنین سرمایه استفاده بکنند اما ما باید قدر این سرمایه‌ها را در زمان حیات آنها بزنیم.
حرم لحظه به لحظه شلوغ‌تر می‌شود/ساعت ۵۰: ۱۱
علی خمینی، آیتالله موسوی بجنوردی و حجت‌الاسلام اشرفی اصفهانی، دقایقی پیش در حرم امام حضور یافتند. حرم مطهر امام خمینی (ره) لحظه به لحظه شلوغ‌تر شده و بر شماره جمعیت اضافه می‌شود.
عمار حکیم (رئیس مجلس اعلی شیعیان عراق) دقایقی پیش با حضور در حرم مطهر امام (ره) برای شرکت در مراسم خاکسپاری آیتالله، مزار مطهر بیانگذار انقلاب اسلامی را زیارت کرد.
یاسر هاشمی (فرزند آیتالله هاشمی) نیز دقایقی پیش وارد حرم مطهر امام (ره) شد.
محمدکمیل هاشمی بهرمانی (نوه برادر هاشمی) هم در همان دقایق برای جمعیت زیارت آل یاسین را خواند.
عبور بسیار کندِ خودروی حامل پیکر/ساعت ۵۰: ۱۱
در تهران نیز جمعیت فشرده و فشرده‌تر می‌شود. عبور خودروی حامل پیکر آیتالله هاشمی رفسنجانی از چهار راه ولیعصر با کندی بسیار زیاد انجام می‌شود.
وزیر نیرو: کم‌مهری‌ها ذره‌ای از عشق هاشمی به نظام و انقلاب کم نکرد/ساعت ۵۵: ۱۱
وزیر نیرو گفت: با همه کم‌مهری‌ها خدا را گواه می‌گیرم که ذره‌ای از عشق و علاقه ایشان نسبت به کشور، انقلاب، نظام ورهبری کم نشده بود.
حمید چیت‌چیان با حضور در این مراسم گفت: خدا گواه است که در میان اعضای تشخیص مصلحت نظام، دولت و معاونان رییس جمهور، احساس می‌کردم که ایشان با حساسیت و جدیت بی‌نظیر همه مسایل را خوب گوش داده، به خوبی بیان و تحلیل و تدبیر میکند که این سیاست‌ها چگونه باید اجرا شود و چگونه موانع برطرف شود.
وی با بیان اینکه ایشان در سنین بالای ۸۰ سال بوده و در این اواخر هم مورد کم‌مهری‌هایی قرار گرفته بودند، ادامه داد: با همه این مسائل خدا را گواه می‌گیرم که ذره‌ای از عشق و علاقه ایشان نسبت به کشور، انقلاب، نظام و رهبری کم نشده بود و با تمام وجود سعی می‌کرد در همه جنبه‌ها انقلاب را پیش برده و کشور را به موفقیت برساند.
چیت‌چیان خاطرنشان کرد: این جدیت و تلاش ایشان برای من سرمشق بود و در جلساتی که حضور داشتم؛ همواره به انگیزه وی توجه کرده و فکر می‌کردم؛ من که ۲۰ تا ۲۵ سال از وی کمتر سن دارم؛ با آن عشق و نشاطی که او برای انقلاب فکر و کار میکند، کار نمی‌کنم.
وزیر نیرو افزود: حقیقتا تمام لحظات زندگی ایشان چه قبل و چه بعد از انقلاب الهام اور است و امیدواریم که همه ما، چه مسئولین و مردم کاری کنیم که با همان ایده‌ها و ارمان‌ها جلو برویم و کشورمان به عظمت برسد.
ابتکار: هاشمی تا آخر ایستاد/ساعت ۱۲
معصومه ابتکار با حضور در میانه جمعیت حاضر در مراسم تشییع پیکر آیتالله هاشمی در جمع خبرنگاران گفت: آیتالله هاشمی رفسنجانی یک نمونه موفق از یک سیاستمدار اخلاقی هستند که برای آرمان‌های خود تا آخر ایستاد.
رئیس سازمان محیط زیست با اشاره به اهمیت و جایگاه بین‌المللی هاشمی اظهار داشت: آیتالله هاشمی یک شخصیت جهانی و بین‌المللی هستند و نگاه توام با همگرایی و وحدت جهان اسلام و موضع محکم ایشان در مقابل دشمنان جهان اسلام و رژیم صهیونیستی و آنانی که می‌خواهند در منطقه آتش‌افروزی کنند، بسیار روشن بود.
مردم هاشمی را تنها نمی‌گذارند- پلان اول: خیابان‌های پایتخت/ساعت ۲۵: ۱۲
با وجود اینکه اتومبیل حامل پیکر آیتالله هاشمی به تقاطع حافظ رسیده و قرار است از آنجا به سمت حرم امام راهی شود؛ اما مردم همچنان دوان دوان پیکر یار صدیق امام را همراهی می‌کنند و اجازه جدا شدن اتومبیل از جمعیت را نمی‌دهند.
مردم هاشمی را تنها نمی‌گذارند- پلان دوم: حرم امام/ساعت ۲۵: ۱۲
به دلیل ازدحام جمعیت و فراهم نبودن این امکان که حاضران به بیرون رفته و وضو بگیرند؛ امکان اقامه نماز جماعت در حرم وجود ندارد و افراد به صورت "فُرادا" نماز می‌خوانند.
خبرنگاران ایلنا گزارش می‌دهند؛ داربستی که در نزدیکی ضریح مرقد امام راحل بسته شده بود تا امکان کنترل جمعیت را برای مجریان مراسم فراهم کند، به دلیل ازدحام جمعیت شکسته شده است. و هم‌اکنون نیروهای داخل حرم بازسازی آنها را آغاز کرده‌اند.
رئیس رسانه ملی: همواره از آیتالله هاشمی تکریم کرده‌ایم.../ساعت ۳۷: ۱۲
علی عسگری؛ مدیر فعلی صداوسیما که مردم انتقادات زیادی را به آن وارد می‌دانند، ازجمله کسانی است که از نخستین روز درگذشت این چهره سیاسی همراهی خود را با جمعیت نشان داده است. او در میان جمعیت مشتاق هاشمی رفسنجانی؛ در پاسخ به سوالی درباره افزایش انتقادها از سازمان صداوسیما نسبت به نحوه پوشش اخبار و حواشی درگذشت رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام و جلوگیری از پخش بخش‌هایی از شعارهای مردم در مراسم امروز، اعلام کرد: ما انتقادها را روی چشم می‌گذاریم و سعی می‌کنیم نسبت به انتقادها، عملکردمان را اصلاح کنیم.
رییس سازمان صداوسیما همچنین در پاسخ به سوال دیگری درباره عدم پوشش سخنرانی‌ها و اظهارنظرهای آیتالله هاشمی رفسنجانی در برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی و عملکرد ضعیف این سازمان، خاطرنشان کرد: ما که همواره از ایشان تکریم کرده‌ایم.
عسگری در پاسخ به این سوال که آیا منظور از تکریم از آیتالله هاشمی رفسنجانی، برنامه‌های چند روز گذشته صداوسیما است، گفت: هم در برنامه‌های این چند روز گذشته و هم قبل از آن، آیتالله هاشمی رفسنجانی را تکریم کرده‌ایم.
این درحالی بود که محافظ رییس سازمان صداوسیما بلافاصله پس از آنکه متوجه شد قرار است بازهم درباره انتقادها از صداوسیما سوال شود، با برخورد فیزیکی سعی در ممانعت از ادامه مصاحبه خبرنگار ایلنا داشت.
برخورد مردم با رئیس سازمان صداوسیما- شعارها علیه رسانه ملی/ساعت ۴۴: ۱۲
چند متر آن‌سوتر خبرنگار ایلنا شاهد صحنه برخورد مردم با رئیس سازمان صداوسیما بود. مردم درحالیکه به شدت وی و سازمان متبوعش را به باد انتقاد گرفته بودند؛ شعارهایی علیه عملکرد رسانه ملی که بی‌محابا آن را میلی می‌نامیدند؛ سرداده بودند. جمعیتی که عسگری را در میان گرفته بودند و سعی در نزدیک شدن به وی را داشتند اما با فشار محافظان وی بلافاصله از او پراکنده می‌شدند؛ جملاتی از این دست را با صدای بلند می‌گفتند: شورش را درآورده‌اید.... این چه وضع برنامه‌سازی هست... یکجانبه‌گرایی را بس کنید...
هاشمی با امام همراه شد- پیکر روای صادق انقلاب به خاک سپرده شد/ساعت ۱۰: ۱۳
سرانجام در میان سیل جمعیت و بر بالای دست‌هایی که تا لحظاتی قبل تصاویر آیتالله هاشمی رفسنجانی را بر بالای سر نگاه داشته بودند؛ پیکر این مجاهد نستوه و مبارز قهرمان انقلاب و ایران در کنار یار؛ رهبر و دوست دیرنش به خاک سپرده شد. در لحظاتی که پیکر هاشمی در داخل ضریح در میان خاک آرام می‌گرفت؛ مردم از بیرون و از گوشه گوشهٔ حرم نظاره‌گر آخرین حضور سیاستمدار بزرگ ایران بودند که آرام آرام از نظر‌ها محو می‌شد.
برخی چشم‌ها گریان بودند و برخی مبهوت فقط در میان جمعیت پرسه می‌زدند. نفس‌ها در سینه حبس شده و آنها که به‌هوش‌تر بودند؛ زیارت امام حسین (ع) را زمزمه می‌کردند.
ایران هرگز ۲۱ دی‌ماه ۱۳۹۵ را از خاطر نخواهند برد. روز ۲۱ دی در خاطره‌ی جمعی ایرانیان روزی فراموش ناشدنی‌ست. روزی سراسر غم. روزی سراسر اندوه. امروز برای ملت ایران روز خاصی‌ست نه بابت آنکه پیرمرد مهربان و محافظ انقلاب را به خاک می‌سپرند و با او تا قیامت خداحافظی خواهند کرد بلکه از آن روی که می‌اندیشند از این پس چه خواهد شد؟ آیا برای هاشمی جانشینی خواهد بود؟ حال ما باید چه کنیم؟ چگونه باید باور کرد مرگ کسی را که می‌گفت: "امام خیلی بزرگ بودند. خیلی‌ها به فکر بودند که امام را با اینکه نیستند؛ ترور شخصیت کنند. باید باور کنیم که اینها نمی‌خواهند انقلاب بماند. امام را نباید فراموش کنیم..."
سخنرانی آیتالله هاشمی در مرقد مطهر امام خمینی (ره)
یک نویسنده: آیتالله دوستان قدیمی‌اش را فراموش نمی‌کرد/ساعت ۲۰: ۱۳
سیف‌الرضا شهابی (نویسنده کتاب کارنامه سیاسی قائم مقام فراهانی) گفت: آیتالله هاشمی انسان بامعرفتی بود؛ به فکر دوستان قدیمی‌اش بود و آنها را فراموش نمی‌کرد. شاید بزرگترین خاصیت مردانگی‌اش هم در این قضیه بود.
شهابی به خاطره آشنایی خود با او اشاره کرد و گفت: آشنایی نزدیک من با ایشان به سال 1348 و سخنرانی‌های آیتالله هاشمی در مسجد هدایت برمی‌گردد. شب‌های جمعه در مسجد هدایت تهران در خیابان استانبول و بعد از اقامه نماز جماعت توسط آیتالله سیدمحمود طالقانی، افرادی مانند آیتالله مطهری، شهید باهنر و آیتالله هاشمی رفسنجانی به تناوب سخنرانی می‌کردند.
این نویسنده خاطرنشان کرد: آقای هاشمی مباحث دینی و اعتقادی و آیات قرانی را با موضوعات روز و مسائل اجتماعی و سیاسی بیان می کرد و برای مستعمان جالب و جذاب بود. بعد از آن هم که در زندان باهم بودیم و بعد از انقلاب هم که من کتاب «کارنامه سیاسی قائم مقام فراهانی» را نوشتم؛ آیتالله هاشمی روی کتاب من مقدمه نوشت.
شهابی با گفتن اینکه «آیتالله هاشمی انسان بامعرفتی بود؛ به فکر دوستان قدیمی‌اش بود و آنها را فراموش نمی‌کرد» ادامه داد: شاید بزرگترین خاصیت مردانگی‌اش هم در این قضیه بود. به اضافه مسائل دیگری که در مورد او مطرح است و این روزها خیلی‌ها در مورد ایشان می‌گویند. ایشان آدم مقاومی بود و در زندان هم روحیه مقاومت داشت و خیلی به اعتقادات و مبانی اسلامی معتقد بود که این مبانی باید به صورت صحیح در جامعه پیاده شود.
نیروهای انتظامی با موتورهای سنگین مردم را متفرق میکند- بازداشت چند نفر/ساعت ۳۷: ۱۳
درحالیکه در حرم مطهر بنیانگذار انقلاب اسلامی مملو از جمعیت است و مردم مشغول وداع با هاشمی بزرگ هستند؛ در خیابان‌های پایتخت صحنه‌های دیگری درحال وقوع است. سیل مردمی که برای تشییع پیکر مردم آیتالله هاشمی رفسنجانی از دانشگاه تهران به سمت تقاطع خیابان انقلاب و حافظ (پل کالج) می‌روند و در ادامه به سمت خیابان‌های اطراف حرکت می‌کنند، نیروهای انتظامی با حدود ۲۰ دستگاه موتور سنگین حوالی متروی حسن‌آباد درحال متفرق کردن مردم است.
این گروه از نیروهای انتظامی که عموماً با درجه‌های بالا به‌وسیله موتورهای سنگین در میان مردم حرکت می‌کنند، چند نفر از حاضران در مراسم تشییع پیکر آیتالله هاشمی رفسنجانی را نیز بازدداشت کردند که در میان بازدداشت شدگان یک عکاس نیز حضور داشت.
در ادامه ماموران یگان ویژه نیز خود را به محل رساندند و مردم را متفرق کردند.
ظریفیان: فقدان هاشمی تنبهی‌ست برای کسانی که با ایشان مشکل داشتند/ساعت ۱۴
غلامرضا ظریفیان (استاد دانشگاه تهران و فعال سیاسی اصلاح‌طلب) با بیان اینکه آقای هاشمی نقطه کانونی عقلانیت جامعه سیاسی ما بود، گفت: الان این نقطه کانونی از دنیا رفته و دو اتفاق ممکن است رخ دهد؛ یک اتفاق خوب و یک اتفاق بد.
او در ادامه داد: اتفاق خوب اینکه حتی آنهایی که با ایشان خوب نبودند؛ با شوک ایجاد شده؛ احساس می‌کنند این وزنه اگر به هم بخورد؛ خیلی چیزها بهم خواهد خورد. از این رو به سمت اعتدال بیشتر بروند و متذکر شوند بر این موضوع که نقش آقای هاشمی نقش ملی بوده و جامعه به چنین تفکری نیاز دارد. از این بابت فقدان هاشمی که یک ضایعه است و می‌تواند تنبهی باشد برای کسانی که درد داشتند و با ایشان مشکل داشتند و نگاهشان غلط بود. آنها فرصت دارند این نگاه را تصحیح کنند.
ظریفیان خاطرنشان کرد: اتفاق دوم اینکه وقتی این توازن بهم بخورد جریان افراطی نیل پیدا کند به اینکه اندیشه و عملش را نهادینه کند. در شرایطی که افرادی مثل آقای هاشمی نیستند که به میدان بیایند و میانه‌داری کنند؛ باید خیلی نگران آینده باشیم.
این فعال سیاسی با بیان اینکه امیدوارم اتفاق اول بیفتد؛ گفت: آقای هاشمی یک مصلحت‌گرا و عمل‌گرای تجربه شده بود که جامعه ما به امثال ایشان نیاز دارد و فقدان ایشان می‌تواند نگرانی‌ها را تشدید کند. کسانی که در این ایام درمورد ایشان صحبت کردند و برخی از افرادی که به ایشان انتقاد داشتند؛ به نظر می‌رسد تحولاتی در آنها رخ داده است و برگشت کرده‌اند. آنها دریافته‌اند که نقش هاشمی چه اندازه در توازن اعتدالی ایران مهم بوده است.
او با اشاره به اینکه این تعابیر احساسی که درباره آقای هاشمی مطرح می‌شود و این همانی او با امیرکبیر از برخی منظرها درست نیست. هرکدام از اینها در دوره‌های وجودی خودشان نقش کلیدی داشتند. آقای هاشمی هم یک نماد است. فقدان ایشان می‌تواند آسیب‌های جدی بزند؛ اما وجود سمبلیک او در مشی اعتدالی می‌تواند به عقلانیت و اعتدال بیشتر و کاهش مرزبندی‌های هرچه بیشتر و کمک به آشتی ملی مبتنی بر قواعد عقلانی بینجامد. من فکر می‌کنم هاشمی نیست اما اندیشه‌اش تاثیرگذار است.
بدحالی برخی همراهان هاشمی/ساعت ۳: ۱۴
در مراسم امروز و در حرم مطهر بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران و درست دقایقی پس از خاکسپاری مجاهد نستوه انقلاب؛ خبرهایی از وخامت حال برخی شخصیت‌های سیاسی و دینی و نیز اعضای خانواده هاشمی رفسنجانی به گوش می‌رسد. این خبرها حکایت از بدحالی آیتالله امامی کاشانی، سیدحسن خمینی، فاطمه هاشمی و آیتالله حسن صانعی در زمان خاکسپاری و داخل ضریح دارد.
در میان شخصیت‌های دینی و علما نیز از قرار معلوم آیتالله موسوی بجنوردی به شدت از فقدان هاشمی رفسنجانی متاثر شده است از همین رو دیگر همراهان و برخی علمای حاضر در مرقد مطهر؛ در اطراف او حلقه زده و به او تسلی خاطر می‌دهند.
۵. ۲ میلیون ایرانی فقط در دانشگاه تهران.../ساعت ۶: ۱۴
حسینعلی امیری (معاون پارلمانی رئیس‌جمهور) آمار جالبی از جمعیت حاضر در مراسم اعلام کرد.
براساس گفته امیری و طبق اعلام استانداری تهران؛ حداقل دو نیم میلیون نفر امروز در دانشگاه تهران حضور داشتند. این آمار درحالی عنوان می‌شود که هنوز هیچ آمار دقیقی از جمعیت اطراف دانشگاه تهران در دست نیست. همچنین در فهرست اخیر، جمعیت حاضر در حرم مطهر و اطراف آن درنظر گرفته نشده‌اند.
او افزود: مراسم باشکوه تشییع پیکر آیتالله هاشمی نشان داد بازهم آیتالله هاشمی می‌تواند محور انسجام ملی باشد.
امیری با بیان اینکه امروز شاهد مانور اتحاد بودیم، گفت: حتی اقلیت‌های مذهبی هم در این مراسم حضور باشکوهی داشتند.
امروز مراسم دیگری برگزار نمی‌شود/ساعت ۱۴: ۱۴
حسین مرعشی که از ساعاتی پیش در حرم امام راحل مستقر شده است؛ ضمن تشکر از حضور مردم در مراسم تشییع پیکر آیتالله هاشمی به خبرنگار ایلنا گفت: پس از اتمام مراسم تشییع؛ امروز دیگر مراسمی از سوی خانواده هاشمی برگزار نمی‌شود.
او افزود: فردا صبح به همت رهبر انقلاب مراسمی در حسینیه امام خمینی (ره) برگزار خواهد شد.
سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی درخصوص مراسم ترحیم آیتالله هاشمی گفت: فردا مراسمی در حسینیه امام خمینی (ره) از ساعت ٣٠: ٩ تا ٣٠: ١١ با حضور رهبر انقلاب برگزارخواهد شد. همچنین جمعه عصر؛ مراسمی در رفسنجان برگزار می‌شود. روز شنبه عصر نیز در کرمان مراسم ترحیم آیتالله هاشمی برپا می‌شود.
وی افزود: روز یکشنبه نیز مراسم شب هفتم آیتالله هاشمی در حرم امام راحل (ره) برگزار می‌شود که ظرف امروز و فردا ساعت دقیق آن اعلام خواهد شد.
حلقه دوستان تنگ‌تر می‌شود- وداع خانواده با پدر/ساعت ۴۰: ۱۴
علی لاریجانی (رئیس مجلس شورای اسلامی)، محمدجواد ظریف (وزیر امور خارجه) و محمدرضا عارف (نماینده مردم تهران در مجلس) برای وداع با پیکر آیت الله هاشمی وارد ضریح امام شدند.
در پایان این مراسم و درحالیکه هنوز مردم ضریح مرقد مطهر امام را در میانه گرفته و در گرد آن حلقه زده‌اند؛ خانواده هاشمی با شعار مردم که فر یاد می‌زدند: "هاشمی هاشمی تسلیت تسلیت "صحن حرم را ترک کرده و روانه تهران شدند.
مولاوردی: آیتالله هاشمی به دنبال حفظ نظام بود نه یک کلام بیشتر نه یک کلام کمتر/ساعت ۱۰: ۱۵
شهیندخت مولاوردی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اعلام کرد: آیتالله هاشمی رفسنجانی یکی از تاثیرگذار‌ترین شخصیت‌های دوران تاریخ معاصر ایران بوده؛ هستند و خواهند بود.
او گفت: باتوجه به ویژگی‌هایی که شخصیت ایشان به لحاظ مصلحت‌اندیشی و واقع‌نگری که داشتند و نماد عقلانیت و عمل‌گرایی سیاسی بودند، به نظر می‌رسد به این زودی نتوانیم کسی را برای پرکردن خلاء وجودی ایشان، جایگزین کنیم.
معاون رییس‌جمهور ایران در امور زنان و خانواده او همچنین خاطرنشان کرد: مهم‌ترین ویژگی که شخصیت آیتالله هاشمی رفسنجانی را به‌ویژه در حدود یک دهه اخیر بارز و متمایز ساخته بود، همراهی ایشان با مردم بود. آیتالله هاشمی همواره مصلحت نظام و مردم را بر منافع و مصالح شخصی ترجیح داده و همین مسئله رمز ماندگاری ایشان در دل جامعه است.
او همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا علت حضور گروه‌های مختلف مردم در مراسم تشییع پیکر آیتالله هاشمی رفسنجانی نشان‌دهنده مشی مردمی او بوده، گفت: در مراسم تشییع پیکر آیتالله هاشمی رفسنجانی تقریباً همه حضور داشتند و مراسم منحصر به گروهی خاص نبود و این مسئله نشان می‌دهد که ایشان توانسته تاثیرگذار باشد.
معاون رییس‌جمهور ایران در امور زنان و خانواده خاطرنشان کرد: نکته مهم دیگر اهتمام جدی آیتالله هاشمی رفسنجانی برای حفظ و بقای جمهوریت و اسلامیت نظام بود. درواقع آیتالله هاشمی رفسنجانی آن‌چنان که حضرت امام تاکید داشتند؛ همواره به‌دنبال حفظ جمهوریت نظام و اسلامیت نظام، نه یک کلام بیشتر و نه کلام کمتر بوده است.
او گفت: آیتالله هاشمی رفسنجانی باوجود اینکه مرارت‌های فراوانی دیدند، بسیار صبوری کردند و توانستند خودشان را در دل مردم جای بدهند.
عضو کابینه تدبیر و امید همچنین در پاسخ به سوال دیگری درباره ادامه برخی فشار‌ها علی‌رغم درگذشت رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام همچون ممانعت از حضور حجت‌الاسلام خاتمی در مراسم تشییع پیکر آیتالله هاشمی رفسنجانی یا نحوه پوشش این مراسم در صداوسیما، گفت: به هر حال امیدوار بودیم که این مراسم تشییع، و روز وداع با آیتالله هاشمی، مراسمی وحدت‌آفرین باشد و باعث همدلی بیشتر شود؛ ان‌شاءالله از این به بعد شاهد این اتفاق باشیم.
مولاوردی در پایان تصریح کرد: آقای خاتمی گرچه خود نتوانست در مراسم حضور یابد اما علاقمند به حضور هرچه بیشتر مردم و همدلی آنها با یکدیگر و نظام است.
رئیس دانشگاه آزاد: مردم هاشمی را امیرکبیر دوم می‌دانند/ساعت ۱۲: ۱۵
حمید میرزاده (رئیس دانشگاه آزاد) به خبرنگار ایلنا گفت: حضور مردم در مراسم امروز کم‌نظیر بود. هاشمی بیش از 60 سال در همه عرصه‌های سیاسی و تاریخی قبل و بعد انقلاب حضور داشت و زحمات زیادی کشید.
رئیس دانشگاه آزاد گفت: خاطره آیتالله هاشمی هیچگاه از قلب و روح ملت ایران پاک نخواهد شد و مردم وی را امیرکبیر دوم می‌دانند.
موسوی بجنوردی: صبر آیتالله در برابر تندروها فقط برای حفظ نظام بود/ساعت ۴۰: ۱۵
آیتالله موسوی بجنوردی نیز درحالیکه از درگذشت همراه دیرین خود بسیار متاثر بود؛ به خبرنگار ایلنا گفت: آیتالله هاشمی رفسنجانی فرزند حوزه و رجل سیاست بود که سهم زیادی در پیروزی انقلاب اسلامی داشت.
او از آیتالله هاشمی رفسنجانی به عنوان یار مورد اعتماد امام و رهبری یاد کرد و گفت: آیتالله هاشمی در تمام دوران جنگ تحمیلی؛ نماینده فرمانده کل قوا بود و وقتی تاریخ زندگی ایشان را نگاه می‌کنیم سرشار از خدمت به اسلام و انقلاب و آزادی بود.
موسوی بجنوردی به نقش هاشمی در موفقیت نظام جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد و افزود: یادم می‌آید آیتالله هاشمی در سال ۱۳۳۶ که به نجف آمد؛ فردی متعهد فاضل؛ باتقوا و انقلابی بود.
او با اشاره به هجمه‌ها و تخریب‌هایی که تندروها نسبت به آیتالله هاشمی در سال‌های اخیر انجام شده؛ اظهار کرد: صبر ایشان در برابر این ناملایمتی‌ها برای حفظ نظام جمهوری اسلامی بود چراکه او همواره عاشق کشور و انقلاب بود.
