اظهارنظر مهدی تاج درباره انتخاب سرمربی ایرانی، تبدیل به بحثی گرم در فوتبال ایران شده است. جمع بندی فدراسیون فوتبال برای انتخاب سرمربی از میان گزینه های داخلی در شرایطی است که مهدی تاج همیشه تمایل بسیاری به انتخاب سرمربی خارجی داشته است.
در طول روزهای گذشته مربیان خارجی و ایرانی شاغل در لیگ برتر نظرات متفاوتی درباره این مساله داشته اند. یکی از نظرات جالب توجه مربوط به پاکو خمز است که می گوید «ملیت در انتخاب مربی مهم نیست، بلکه کارایی مهم است.» پاکو به درستی به این موضوع اشاره می کند که نباید در انتخاب سرمربی تیم ملی ایران صرفا نگاه ناسیونالیستی داشت و باید کیفیت را در نظر گرفت چرا که تیم ملی برآیند کار تمام لیگ های پایه و حرفه ای فوتبال ایران است که برای به دست آوردن عناوین بزرگ در رقابت های ملی به میدان می رود.
مطمئنا مربیان ایرانی موفق و باکارنامه ای در داخل و خارج از کشور وجود دارند که حائز شرایط سرمربی گری در تیم ملی هستند و اگر شرایط فنی و ویژگی های این مربیان - در قیاس با سایر گزینه ها در داخل و خارج از کشور - حکم به حضورشان بر روی نیمکت تیم ملی بدهد، مطمئنا می توان از این گزینه دفاع کرد.
با این حال نکته عجیب در اظهارات تاج این است که او دلیل انتخاب مربیان ایرانی را "ناتوانی در پرداخت دستمزد مربیان خارجی" عنوان می کند؛ یعنی از دیدگاه او هم انتخاب مربی ایرانی در اولویت نیست بلکه قرار است از مربی ایرانی صرفا برای پر کردن صندلی خالی سرمربی خارجی تیم ملی استفاده شود!
با این رویکرد، اگر سرمربی ایرانی، در کوتاه مدت با مشکلاتی در کسب نتیجه مواجه شود و به دنبال آن با هجمه افکار عمومی روبرو شود، ممکن است خیلی سریع برکنار شود پس صرفا یک گزینه گذرا برای پر کردن سرمربی خارجی بوده و پر واضح است که در پس چنین شرایطی، باز هم امکان بازگشت به گزینه های خارجی وجود دارد.
تاج: مربی ایرانی برای تیم ملی بهتر است
تمایل همیشگی تاج به مربی خارجی
در طول 12 سال گذشته و از زمان جدایی افشین قطبی از تیم ملی ایران (و قبل تر از آن امیر قلعه نویی و علی دایی که بعد از برانکو سرمربی تیم ملی شده بودند) فدراسیون فوتبال به سمت همکاری با مربیان خارجی رفت.
ابتدا کارلوس کی روش به مدت حدود هشت سال و بعد از او ویلموتس به مدت 6 ماه و سپس دراگان اسکوچیچ به مدت دو سال و نیم سرمربی تیم ملی ایران بودند و هیچ گاه تیم ملی و مدیران فدراسیون فوتبال - که مهدی تاج همواره به عنوان رئیس یا اعضای هیات رئیسه نقش مستقیمی در تصمیمات این فدراسیون داشت - به سمت انتخاب سرمربی ایرانی تمایل پیدا نکردند.
حتی بعد از اتمام جام جهانی 2022 قطر، با اینکه افکار عمومی خواهان ادامه همکاری با کی روش نبودند و نظرسنجی ها حاکی از علاقه مندی به تغییر و انتخاب یک سرمربی جدید بود، فدراسیون در انتظار تصمیم نهایی کی روش بود.
این مساله را می توان در نحوه جدایی کارلوس کی روش و تیم ملی ایران پیدا کرد؛ با اینکه قرارداد میان تیم ملی ایران و کی روش به پایان رسیده بود، فدراسیون فوتبال هیچ اظهارنظر رسمی درباره سرمربی آینده تیم ملی نداشت و تاج همچنان از نتایج کی روش دفاع می کرد و حتی دستیارهای کی روش از مذاکره با فدراسیون فوتبال از اوایل سال نو میلادی سخن می گفتند.
وقتی پای قطر به ماجرا باز شد و آن ها به سراغ کی روش رفتند و در نهایت طرفین به توافق دست یافتند، کی روش پیام خداحافظی از تیم ملی ایران را منتشر کرد؛ در حالی که این ایران بود که باید درباره ادامه همکاری با کی روش تصمیم می گرفت و حداقل در دنیای فوتبال، عرف است که بعد از اتمام یک قرارداد همکاری، باشگاه یا تیم پیام تشکر و خداحافظی را منتشر می کنند اما کی روش با ایران خداحافظی کرد.
تازه بعد از پیام خداحافظی کی روش، فدراسیون فوتبال واکنش نشان داد و تاج در یک مصاحبه تلویزیونی از این گفت که «از جمیع جهات انتخاب سرمربی ایرانی بهتر است.»
آیا پرداخت دستمزد مربیان خارجی غیرممکن است؟
مهدی تاج در طول مصاحبه تلویزیونی خود به برتری فنی مربیان خارجی اذعان کرد اما از این گفت که انتقال دستمزد مربیان خارجی از یک بانک ایرانی به حساب های خارج از کشور کار غیر ممکنی است و برای تایید صحبت های خود، به ماجرای ویلموتس، استراماچونی و کالدرون اشاره کرد که تیم های ایرانی همواره برای پرداخت دستمزد این مربیان مشکل داشت.
با این تفاصیل، همچنان مربیان خارجی در ایران کار می کنند. پاکو خمز، ژوزه مورایس، ریکاردو ساپینتو و تاوارس (سرمربی صنعت نفت) از مربیان خارجی فعال در ایران هستند که بدون مشکل خاصی با باشگاه های خود کار می کنند و دستمزد خود را هم می گیرند.
کارلوس کی روش و برانکو ایوانکوویچ از مصادیق بارزی هستند که حقوق خود را حتی در دوران تحریم دریافت کردند و قبل تر هم مربیان خارجی زیادی به ایران آمدند و توانستند دیر یا زود حقوق خود را دریافت کنند و مشکلی هم با شرایط ایران نداشتند.
مربی ایرانی برای تیم ملی فوتبال؛ گزینه مطلوب یا نیمکت پر کن؟
اگر چه نمی توان مشکلات مربوط به پرداخت دستمزد مربیان خارجی را زیر سوال برد چراکه پرداخت دستمزد یک مربی ایرانی راحت تر از پرداخت دستمزد مربیان خارجی است اما همیشه در ایران راه مناسب برای این کار پیدا شده است.
در واقع در شرایط فعلی این انتقاد به مهدی تاج وارد است که چرا صرفا به بحث انتقال پول به حساب مربیان خارجی اشاره کرده چرا که خودش بهتر از هر کسی می داند اگر با مربیان، قبل از همکاری با یک تیم ایرانی صحبت شود، آن ها با شرایط ایران کنار می آیند. این اتفاق بارها در سال های گذشته و حتی در دوره حاضر رخ داده است.
موضوع اصلی چیست؟
در شرایط فعلی تمایل مردم ایران و فوتبال دوستان به انتخاب مربی داخلی بیشتر از گذشته شده اما همچنان تمایل نسبی هواداران به مربی خارجی است. نظرات فنی هم موید این مساله است اما تاج، دیدگاه خاص خود را برای انتخاب مربی ایرانی دارد.
هواداران مربی خارجی برای تیم ملی می خواهند
می توان فرضیه های مختلفی را در پس تصمیم کنونی مهدی تاج و فدراسیون فوتبال مطرح کرد اما به جای این موضوع، تنها سوالی که مطرح می شود همین است که چطور باشگاه ها و تیم ملی توانستند در این سال ها با مربیان خارجی کار کنند و همین الان هم مربیان موفقی مانند خمز، مورایس و ساپینتو در ایران کار می کنند اما تاج می گوید نمی توان دستمزد مربیان خارجی را پرداخت کرد؟
ایسنا