ماجراجویی در آخرین جام جهانی

 تیم ملی فوتبال ایران در حالی راهی جام جهانی 2022 قطر خواهد شد که تعدادی از بازیکنان این تیم در مرز 35 سالگی قرار دارند. امید ابراهیمی با 35، وحید امیری با 34 و شجاع خلیل زاده با 33 سال از مسن ترین بازیکنان ایران در این رقابت ها خواهند بود.

نگاهی به ادوار گذشته حضور ایران در جام جهانی نشان می دهد که مسن ترین بازیکن ایران در جام جهانی علی دایی است و بعد از او یحیی گل محمدی با 35 سال دیده می شود.

در این گزارش به مرور مسن ترین بازیکنان تیم ملی ایران در ادوار مختلف می پردازیم:

جام جهانی 1978 آرژانتین

علی پروین – پرسپولیس – 31 سال

در غیاب پرویز قلیچ خانی که به دلایل مختلفی از تیم ملی کنار گذاشته شده بود، علی پروین عهده دار مسئولیت کاپیتانی ایران بود. سلطان پرسپولیسی ها در 31 سالگی مسن ترین بازیکن ایران بود و بالاتر از بازیکنانی مانند ناصر حجازی، بازوبند کاپیتانی ایران را به بازو بست.

پروین که در جام جهانی 1978 با 31 سال مسن ترین بازیکن ایران بود، در مجموع جام های جهانی جوان ترین کاپیتان تیم ملی ایران به شمار می رود. در ادوار بعد این بازی ها، بازیکنانی مانند دایی، عابدزاده و نکونام با بیش از 33 سال سن، این بازوبند را در اختیار داشتند.

یکی از شایعاتی که درباره این مساله مطرح می شود ولی صحت و سقم آن به طور قطع مشخص نیست، ماجرای مخالفت پروین و حجازی با بازگشت قلیچ خانی به تیم ملی است. گفته شده در آن زمان قلیچ خانی به علت محرومیت از حضور در تیم ملی، در بازی های انتخابی جام جهانی حضور نداشت اما مهاجرانی علاقه مند به حضور این بازیکن در تیم ملی و جام جهانی بود، در نتیجه بعد از موافقت مقامات وقت کشور با بازگشت قلیچ خانی، برخی بازیکنان تیم ملی اعم از پروین و حجازی در جلسه ای با مهاجرانی مخالفت خود را با بازگشت قلیچ خانی نشان می دهند و معتقد بودند که تیم ملی بدون او به هماهنگی و اتحاد رسیده و بازگشت کاپیتان سابق، همدلی را در تیم ملی از بین می برد. در نتیجه قلیچ خانی که پرافتخارترین بازیکن ایرانی با سه قهرمانی در جام ملت های آسیا محسوب می شد، در جام جهانی به میدان نرفت.

جام جهانی 1998 فرانسه

نادر محمدخانی – پلی اکریل – 34 سال

مدافع تنومند تیم ملی که سابقه بازی برای پرسپولیس را هم در کارنامه دارد، در یک بازی مقابل یوگسلاوی به دلیل غیبت احمدرضا عابدزاده کاپیتان تیم ملی ایران بود. محمدخانی به لحاظ سن و سال، حدود دو سال از عابدزاده بزرگتر بود اما کاپیتان دوم ایران محسوب می شد.

محمدخانی در 34 سالگی عضو تیم ملی نبود اما با آمدن ایویچ به تیم ملی، او از تیم پلی اکریل اصفهان انتخاب شد تا در سال های پایانی فوتبالش به عنوان مدافع اصلی تیم ملی به میدان برود. در نهایت با وجود رفتن ایویچ و آمدن طالبی، محمدخانی به عنوان یکی از نفرات دفاع سه نفره تیم ملی در جام جهانی به همراه خاکپور و پاشازاده به میدان رفت.

خود این بازیکن می گوید از نظر سن و سال و سابقه حضور تیم ملی باید کاپیتان ایران در این رقابت ها می شد اما بعد از رفت و برگشت به تیم ملی، عابدزاده این بازوبند را در اختیار خود نگه داشت. همچنین قبل از بازی های جام جهانی او همواره شماره پنج را به تن می کرد که به دلایلی، افشین پیروانی این شماره را به تن کرد چرا که گمان می رفت جلال طالبی به پیروانی میدان دهد اما محمدخانی در 34 سالگی ستاره خط دفاعی ایران شد.

محمدخانی با عملکرد خوبش توجهات را به خود جلب کرد و با وجود رسیدن به 35 سالگی، به مدت دو فصل به پرسپولیس پیوست.

جام جهانی 2006 آلمان

علی دایی – صباباطری – 37 سال

علی دایی مسن ترین بازیکن تیم ملی در ادوار جام های جهانی است. به نظر نمی رسد رکورد دایی تا سالیان سال توسط بازیکنی شکسته شود. مهاجم و کاپیتان تیم ملی ایران در جام جهانی 2006 در شرایطی که از روزهای اوج خود فاصله گرفته بود و در تیم صباباطری به میدان می رفت، به عنوان رهبر تیم ملی ایران در این بازی ها حاضر شد و دومین جام جهانی خود را تجربه کرد تا از این حیث به همراه مهدی مهدوی کیا تنها بازیکنانی باشند که تا آن زمان در دو جام جهانی به میدان رفته بودند.

حضور مستمر علی دایی در تیم ملی در آن مقطع منجر به نیمکت نشینی بازیکنانی مانند برهانی، خطیبی و عنایتی شد.

دایی بعد از اتمام جام جهانی یک فصل دیگر هم به بازی پرداخت و توانست همراه با سایپا و به عنوان بازیکن – مربی جام قهرمانی لیگ برتر ایران را به دست آورد.

یحیی گل محمدی – صباباطری – 35 سال

سرمربی کنونی پرسپولیس دومین بازیکن مسن ایران به شمار می رود. او همچنین مسن ترین گلزن ایران در جام جهانی است. در حضور بازیکنان جوانی که توسط برانکو به تیم ملی دعوت شده بودند، یحیی گل محمدی رهبر خط دفاعی بود. او در دیدار ایران و مکزیک توانست اولین گل ایران در این رقابت ها را به ثمر برساند و در مجموع جزو هشت بازیکن ایرانی است که در جام جهانی گلزنی کرده اند.

گل محمدی هم در این دوره همانند علی دایی بازیکن تیم صباباطری بود که چند سال بعد به قم منتقل شد و گل محمدی هم به فوتبالش پایان داد.

جام جهانی 2014 برزیل

جواد نکونام – الکویت – 33 سال

رکورددار بازی ملی برای ایران در جام جهانی 2014 برزیل، کاپیتان تیم ملی بود و کی روش اعتماد زیادی به هافبک دفاعی تیمش داشت. نکونام برای کی روش فراتر از یک بازیکن معمولی بود چرا که بازیکنان اعتماد بسیاری به این بازیکن داشتند و او پل ارتباطی میان بازیکنان و مربیان تیم ملی محسوب می شد.

نکونام که اولین بار در جام جهانی 2006 به عنوان بازیکنی جوان به میدان رفته بود، در این رقابت ها به همراه تیموریان و شجاعی بازیکنانی بودند که دومین جام جهانی خو را تجربه می کردند. جواد بعد از انجام سه بازی در جام جهانی، به مدت یک سال دیگر به میدان رفت و زمانی که در عضویت سایپا بود، به فوتبالش خاتمه داد.

جام جهانی 2018 روسیه

پژمان منتظری – استقلال – 34 سال

مدافع استقلال در جام جهانی 2018 یکی از بازیکنان باتجربه ایران به شمار می رفت. منتظری با حضور در جام جهانی برزیل به عنوان مسن ترین بازیکن ایران که حتی از مسعود شجاعی (کاپیتان تیم ملی) چند ماه هم بزرگتر بود، به روسیه رفت.

او در این جام به عنوان بازیکن نیمکت نشین حضور داشت و در هیچ یک از بازی های تیم ملی به میدان نرفت. یکی از نکات جالب درباره پژمان منتظری روایتی است که از سوی سیدمجید حسینی گفته شده است. حسینی که در جام جهانی 2018 با وجود سن و سال کم به جای امید ابراهیمی به میدان رفت تا خط دفاعی ایران مستحکم تر شود، گفته بود به علت اینکه پژمان منتظری هنگام اتخاذ این تصمیم راهی رختکن شده بود تا از سرویس بهداشتی استفاده کند، کی روش از حسینی استفاده کرده بود!

در نهایت منتظری در جام جهانی به میدان نرفت و بعد از جام ملت های آسیا از تیم ملی ایران خداحافظی کرد. منتظری همچنان به فوتبال خود در لیگ دسته دوم قطر ادامه می دهد.

مسعود شجاعی – آاک آتن - 34 سال

مسعود شجاعی تا امروز تنها بازیکن ایرانی است که در سه جام جهانی به میدان رفته و از این حیث رکورددار است. کاپیتان تیم ملی که همچنان در لیگ برتر ایران برای نساجی به میدان می رود، در روسیه جزو بازیکنان اصلی تیم ملی بود. او در دیدار با مراکش در ترکیب اصلی تیم ملی بود اما در دیدار با اسپانیا به میدان نرفت. شجاعی در بازی با پرتغال هم در نیمه دوم وارد زمین شد و تلاش خود را برای پیروزی تیم ملی در این دیدار انجام داد که راه به جایی نبرد.

شجاعی بعد از مربیگری اسکوچیچ از تیم ملی ایران خط خورد و به مرور از سطح اول فوتبال ایران فاصله گرفت اما چند ماه قبل به همراه نساجی قهرمان جام حذفی ایران شد. شجاعی تا آن زمان از حضور در تیم ملی ایران ناامید نشده بود و در مصاحبه ای گفت که اگر بتواند به تیم ملی کمک کند، از این مساله استقبال می کند.